Cách bón phân vào mùa mưa hiệu quả giúp cây trồng phát triển tốt
Lê Trần Han Ny
Th 4 14/05/2025
Nội dung bài viết
Bón phân vào mùa mưa là một thách thức lớn nếu bạn không hiểu đúng kỹ thuật. Nông Nghiệp Phố sẽ giúp bạn chọn đúng loại phân và cách bón hiệu quả để cây trồng phát triển khỏe mạnh suốt mùa mưa.
Vì sao cần chú trọng bón phân đúng cách trong mùa mưa?
Mùa mưa mang lại độ ẩm lý tưởng cho cây trồng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu bón phân vào mùa mưa không đúng cách. Dưới đây là những lý do khiến bạn cần đặc biệt lưu ý:
Lượng mưa lớn gây rửa trôi dinh dưỡng
Khi đất bị úng nước hoặc mưa kéo dài, các chất dinh dưỡng trong phân dễ bị rửa trôi, khiến cây không hấp thu được. Điều này khiến bạn tốn phân mà cây vẫn thiếu chất, giảm sức sống và năng suất.
Rễ cây yếu đi, khả năng hấp thu giảm
Mưa dồn dập làm đất chặt, bí oxy, khiến rễ cây bị suy yếu. Khi đó, dù có bón phân nhiều thì cây vẫn không thể hấp thu tốt, thậm chí bị “sốc” phân nếu bón sai thời điểm.
Gia tăng sâu bệnh nếu bón sai cách
Môi trường ẩm ướt là điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh và côn trùng gây hại phát triển. Nếu sử dụng phân đạm quá mức, cây dễ bị “mềm lá”, hút sâu bệnh và dễ thối gốc, đổ ngã.
Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên tắc bón phân vào mùa mưa sẽ giúp bạn bảo vệ cây trồng, tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả chăm sóc.
Cần chú trọng bón phân đúng cách trong mùa mưa
Nguyên tắc vàng khi bón phân vào mùa mưa
Để bón phân vào mùa mưa mang lại hiệu quả cao, bạn cần áp dụng đúng kỹ thuật, đúng thời điểm và chọn loại phân phù hợp. Dưới đây là 5 nguyên tắc “vàng” giúp giảm thất thoát phân bón và bảo vệ cây trồng trong điều kiện mưa nhiều:
Bón phân sau mưa, khi đất ráo và cây hồi rễ
Không nên bón phân ngay sau mưa lớn vì lúc đó đất còn sũng nước, rễ cây đang bị “ngợp” và tổn thương. Bón vào thời điểm này sẽ làm cây sốc phân, không hấp thu được và còn tăng nguy cơ rửa trôi.
Thời điểm lý tưởng là sau mưa 1–2 ngày, khi mặt đất khô ráo, cây đã phục hồi tạm thời, bộ rễ bắt đầu hoạt động trở lại.
Ưu tiên các loại phân khó tan, ít bị rửa trôi
Trong mùa mưa, phân tan nhanh như ure, DAP rất dễ bị nước cuốn trôi. bạn nên chuyển sang các loại phân có khả năng phóng thích chậm như:
Phân viên nén chậm tan (dùng cho cây lâu năm)
Phân hữu cơ hoai mục
Phân vi sinh dạng bột/viên
Những loại phân này bám tốt vào đất, không tan nhanh, giúp cung cấp dinh dưỡng lâu dài và ổn định cho cây.
Bón quanh gốc theo rãnh, kết hợp lấp đất kỹ
Thay vì rải phân đều trên mặt đất, bạn nên:
Đào rãnh nông hình tròn quanh gốc cây, cách gốc khoảng 20–30cm
Bón phân vào rãnh và lấp đất lại ngay
Với rau màu, nên bón hàng giữa luống, tránh bón sát gốc khi đất còn ướt
Kết hợp sử dụng chất giữ ẩm và chất cải tạo đất
Trong mùa mưa, đất thường bị nén chặt, bí rễ. bạn nên bổ sung:
Chất giữ ẩm như mùn cưa, trấu hun, than bùn, mụn xơ dừa
Chất cải tạo đất như vôi nông nghiệp, chế phẩm trichoderma hoặc vi sinh
Các chất này giúp đất tơi xốp, thoát nước tốt hơn, đồng thời hỗ trợ bộ rễ phục hồi sau mưa kéo dài.
Phân bón nên phối hợp đúng tỉ lệ
Không nên bón đơn lẻ một loại phân. Nên phối hợp:
Trung – vi lượng như canxi, magie, kẽm để bù lại lượng dinh dưỡng bị mưa cuốn mất
Giảm lượng đạm để hạn chế tình trạng lá non dễ nhiễm bệnh
Những loại phân bón nên dùng vào mùa mưa
Dưới đây là 5 nhóm phân bón phù hợp nhất mà bạn nên ưu tiên sử dụng:
Phân hữu cơ
Phân hữu cơ hoai mục như phân chuồng, phân trùn quế, phân rác, compost… có đặc tính giữ nước, giữ dinh dưỡng tốt và giúp đất tơi xốp.
Lợi ích:
Giảm hiện tượng đất chặt, bí rễ do úng nước
Hạn chế rửa trôi so với phân hóa học
Kích thích hệ vi sinh có lợi trong đất
Cách sử dụng: Trộn phân với mùn hoặc trấu, bón cách gốc 30–50cm, sâu 10–15cm rồi lấp kín. Có thể phủ thêm rơm khô, vỏ cà phê, trấu… Có thể kết hợp với vi sinh để tăng hiệu quả.
Bón phân trong mùa mưa - Phân hữu cơ
Phân bón lá
Trong điều kiện rễ cây bị úng hoặc hoạt động kém do đất quá ẩm, phân bón lá là lựa chọn tối ưu.
Lợi ích:
Cung cấp dinh dưỡng nhanh chóng qua lá
Giúp cây phục hồi tán lá, tăng khả năng quang hợp
Giảm áp lực cho bộ rễ đang tổn thương
Cách dùng:
Nên phun vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát cách 7–10 ngày/lần.
Tránh lúc mưa hoặc ngay trước cơn mưa ít nhất 6–8 tiếng sau phun
Dùng liều lượng thấp, phun đều mặt trên và dưới của lá
Bón phân trong mùa mưa - Phân bón lá
Phân trung, vi lượng
Mưa kéo dài khiến nhiều nguyên tố trung – vi lượng như canxi (Ca), magie (Mg), bo (B), kẽm (Zn)... bị rửa trôi khỏi lớp đất mặt.
Tác dụng:
Tăng sức đề kháng cho cây
Chống nứt quả, rụng hoa, vàng lá
Cải thiện quá trình ra rễ, phát triển thân – lá
Cách dùng:
Bón trực tiếp vào đất cùng phân hữu cơ hoặc có thể hòa tan để tưới gốc hoặc phun qua lá
Dùng theo chu kỳ 15–20 ngày/lần trong mùa mưa
Bón phân trong mùa mưa - Phân trung, vi lượng
Phân vi sinh
Phân vi sinh chứa các chủng vi khuẩn, nấm có lợi như Trichoderma, Bacillus subtilis... giúp ức chế nấm hại và cải thiện khả năng hấp thu của cây.
Tác dụng:
Hỗ trợ kháng nấm bệnh gây thối rễ
Phân giải chất hữu cơ, tạo dinh dưỡng bền vững
Phục hồi hệ vi sinh đất bị mất cân bằng do mưa nhiều
Cách dùng:
Trộn với phân hữu cơ rồi bón vào đất để tăng hiệu quả cải tạo đất.
Không nên dùng chung với thuốc hóa học mạnh (diệt nấm, sâu) vì có thể làm chết vi sinh vật.
Bón phân trong mùa mưa - Phân vi sinh
Phân viên nén chậm tan
Loại phân này có khả năng phóng thích dinh dưỡng từ từ, rất phù hợp với cây lâu năm trong mùa mưa. Một số loại phân viên nén chậm tan, đầy dinh dưỡng hữu cơ: phân gà, phân trùn quế, phân dơi,...
Ưu điểm
Giảm công bón phân nhờ hiệu quả kéo dài 30–60 ngày
Hạn chế mất mát dinh dưỡng do nước mưa cuốn trôi
Giữ ổn định độ ẩm và chất dinh dưỡng quanh gốc cây
Cách dùng
Đặt viên phân cách gốc khoảng 20–30 cm, lấp đất lại và rải phân xung quanh gốc
Có thể sử dụng phân hữu cơ viên, NPK viên chậm tan, phân khoáng bọc polymer…
Có thể dùng cho cà phê, hồ tiêu, cây ăn quả, hoa kiểng, các loại rau...
Bón phân trong mùa mưa - Phân viên nén chậm tan
Bí quyết bón phân theo từng loại cây trồng trong mùa mưa
Mỗi nhóm cây trồng có đặc tính sinh trưởng khác nhau, do đó cần có chiến lược bón phân riêng biệt để vừa nuôi cây hiệu quả, vừa tránh rửa trôi dinh dưỡng trong mùa mưa.
Cây ăn quả (Chống rụng, tăng đậu trái)
Mùa mưa là giai đoạn mẫn cảm của cây ăn trái như sầu riêng, xoài, mít, bưởi… nếu bón phân không đúng cách sẽ gây rụng trái non, vàng lá, thối rễ.
Chiến lược bón phân:
Sau mỗi đợt mưa lớn: bổ sung canxi + kali để giữ trái, chống nứt và tăng chất lượng quả
Giảm lượng đạm để tránh tình trạng cây phát lá mạnh nhưng đậu quả kém
Dùng phân hữu cơ vi sinh hoai mục để giữ ẩm, cải tạo đất
Duy trì phun phân bón lá vi lượng định kỳ 7–10 ngày/lần khi mưa kéo dài
Rau màu (Tăng sức đề kháng, chống úng thối)
Rau có vòng đời ngắn, dễ nhiễm bệnh do độ ẩm cao. Mưa lớn gây rửa trôi dinh dưỡng, rau vàng lá, chậm phát triển.
Chiến lược bón phân:
Ưu tiên phân hữu cơ hoai mục, trộn với tro trấu hoặc xơ dừa để giữ ẩm và thông thoáng đất
Tránh bón phân đạm trực tiếp sau mưa
Phun phân bón lá hữu cơ + trung vi lượng định kỳ để cây phục hồi nhanh
Che phủ đất bằng rơm rạ, màng phủ nông nghiệp giúp giữ phân và giảm xói mòn
Cây công nghiệp dài ngày (cà phê, hồ tiêu, cao su…)
Các loại cây này thường được trồng ở vùng đồi núi – nơi mưa nhiều gây xói mòn đất, trôi phân và thối rễ.
Chiến lược bón phân:
Bón sau mưa 1–2 ngày, khi đất tơi, không còn úng
Ưu tiên phân viên nén chậm tan + phân vi sinh để hạn chế rửa trôi
Dùng phân trung – vi lượng như Mg, Zn, B để cải thiện quá trình ra hoa, nuôi quả
Phủ gốc bằng lá cây khô, vỏ cà phê, phân xanh, kết hợp trồng cỏ cố định đạm để giữ đất và phân
Chiến lược bón phân cho cây trong mùa mưa
Những sai lầm thường gặp khi bón phân vào mùa mưa
Bón phân ngay khi trời vừa tạnh mưa
Nguy hiểm: Sau mưa, rễ cây còn yếu, chưa kịp phục hồi. Nếu bón phân lúc này, đặc biệt là phân hóa học, cây dễ bị "sốc", cháy rễ hoặc hấp thu kém.
Lời khuyên: Chờ sau mưa ít nhất 1–2 ngày, khi đất ráo, rễ phục hồi, mới tiến hành bón.
Lạm dụng phân đạm trong thời gian mưa kéo dài
Nguy hiểm: Đạm kích thích cây ra lá nhanh nhưng cũng dễ khiến cây “mềm yếu”, tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công, nhất là trong môi trường ẩm ướt.
Lời khuyên: Giảm phân đạm, tăng kali và canxi để tăng sức chống chịu.
Không che phủ hoặc giữ đất khi bón
Nguy hiểm: Bón phân xong mà không lấp đất, không phủ gốc khiến nước mưa cuốn trôi toàn bộ dinh dưỡng.
Lời khuyên: Dùng rơm, lá cây, màng phủ hoặc kỹ thuật tạo mô, rãnh để giữ phân tại gốc.
Sử dụng duy nhất một loại phân bón
Nguy hiểm: Mỗi loại phân chỉ cung cấp một phần dinh dưỡng, không đủ cho cây phát triển toàn diện. Đặc biệt trong mùa mưa, thiếu trung vi lượng khiến cây dễ vàng lá, thối rễ, rụng hoa/trái.
Lời khuyên: Phối hợp hữu cơ, vi sinh, phân lá, trung vi lượng để cân đối dinh dưỡng.
Phun phân bón lá không đúng thời điểm
Nguy hiểm: Phun trước mưa khiến phân bị rửa trôi; phun lúc nắng gắt gây cháy lá.
Lời khuyên: Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, trước mưa tối thiểu 4–6 tiếng hoặc sau mưa đã ráo lá.
Câu hỏi thường gặp về "bón phân vào mùa mưa"
Bón phân vào mùa mưa có ảnh hưởng gì đến cây trồng?
Có. Nếu không bón đúng cách, phân dễ bị rửa trôi, cây thiếu dinh dưỡng, dễ vàng lá, thối rễ, nhiễm bệnh.
Thời điểm nào tốt nhất để bón phân trong mùa mưa?
Bón sau mưa 1–2 ngày, khi đất ráo, không còn ẩm ướt quá mức. Tránh bón sát trước hoặc ngay sau cơn mưa lớn.
Có nên sử dụng phân bón lá khi trời mưa nhiều?
Có. Phân bón lá giúp cây hấp thu dinh dưỡng nhanh khi rễ yếu, nhưng nên phun lúc trời khô, không mưa ít nhất 6 tiếng sau phun.
Loại phân nào ít bị rửa trôi nhất trong mùa mưa?
Phân hữu cơ hoai mục, phân viên nén chậm tan, phân bón vi sinh là các loại ít bị rửa trôi hơn phân hóa học.
Bón phân hữu cơ vào mùa mưa có hiệu quả không?
Rất hiệu quả. Phân hữu cơ giúp cải tạo đất, giữ ẩm tốt và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng cho cây trong mùa mưa.
Bón phân vào mùa mưa tuy có nhiều thách thức, nhưng nếu bạn nắm rõ nguyên tắc, chọn đúng loại phân như hữu cơ, vi sinh, trung – vi lượng hay phân chậm tan, và bón đúng thời điểm, cây trồng vẫn sinh trưởng khỏe mạnh, kháng sâu bệnh tốt. Đặc biệt, việc tránh các sai lầm phổ biến và áp dụng mẹo tiết kiệm phân bón sẽ giúp nhà nông tiết kiệm chi phí mà vẫn đạt hiệu quả cao.
Đừng để mùa mưa làm gián đoạn quá trình chăm vườn! Truy cập ngay Nông Nghiệp Phố để chọn mua đất trồng, hạt giống, phân bón hay các dụng cụ làm vườn vật tư nông nghiệp giúp bạn trồng cây, hoa, rau sạch tại nhà dễ dàng và hiệu quả!
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Website: https://nongnghieppho.vn/
Hotline: 086 5399 086
Zalo: https://zalo.me/