Hướng dẫn trồng riềng đúng kỹ thuật, ít sâu bệnh

Cây riềng là gia vị quen thuộc, dễ trồng và mang lại giá trị kinh tế cao. Bà con cần chọn giống tốt, chăm sóc đúng cách để đạt năng suất cao. Bài viết này sẽ hướng dẫn kỹ thuật trồng riềng đơn giản, hiệu quả. Cùng Nông Nghiệp Phố tìm hiểu ngay!

Giới thiệu về cây riềng

Riềng thuộc họ Gừng (Zingiberaceae), tên khoa học là Alpinia officinarum. Đây là loại cây sống lâu năm, thân phát triển từ củ. Củ riềng mọc ngang, kích thước lớn hơn củ nghệ, chia thành nhiều nhánh. Ruột củ màu trắng hơi vàng, nhiều xơ. Vỏ củ có khoang rõ rệt, đôi khi chỉ có lớp vảy mềm màu đỏ nâu. Ở cuối mỗi nhánh củ đều có thể phát triển thành mầm mới.

Thân riềng xốp, có nhiều vảy màu tía sát gốc, càng lên cao thân càng chuyển sang màu xanh. Lá riềng hình mũi mác, không có cuống, mọc so le thành hai dãy dọc thân. Hoa riềng có màu trắng, mọc thành cụm ở ngọn cây và phân nhiều nhánh. Nếu để lâu, hoa sẽ phát triển thành quả có lông, bên trong chứa hạt. Cây riềng có thể cao đến 1,5m, khả năng thích nghi rộng, sinh trưởng tốt trên nhiều loại đất.

Công dụng:

Riềng được sử dụng phổ biến trong ẩm thực và y học cổ truyền. Củ riềng chứa tinh dầu có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm đau bụng, chữa đầy hơi, sốt rét và trúng gió. 

Trong chế biến thực phẩm, riềng giúp khử mùi tanh, tạo hương vị đặc trưng cho các món như thịt chó, lươn, ốc, cá… Ngoài ra, riềng còn được sử dụng để chế biến tinh dầu, dược liệu và xuất khẩu, mang lại giá trị kinh tế cao.

Riềng thuộc họ Gừng giúp khử mùi tanh, tạo hương vị đặc trưng

Điều kiện và yêu cầu trước khi trồng

Yêu cầu về đất trồng

Riềng là loại cây có khả năng thích nghi rộng, chịu được cả hạn và ngập úng. Nó có thể sinh trưởng trên nhiều loại đất khác nhau, nhưng để đạt năng suất cao, đất trồng riềng cần giàu mùn, tơi xốp và thoát nước tốt. Nếu đất quá chặt hoặc giữ nước kém, bà con cần cày xới, bổ sung phân chuồng hoai mục và tro trấu để cải thiện độ tơi xốp. Đối với đất chua, nên bón thêm vôi trước khi trồng khoảng 10 - 15 ngày để điều chỉnh độ pH phù hợp.

Chọn giống riềng

Có hai loại riềng phổ biến: riềng nếp (thơm, mềm, dùng làm gia vị) và riềng tẻ (thân cứng, chủ yếu dùng làm dược liệu). Khi chọn giống, bà con nên ưu tiên những củ khỏe, không sâu bệnh, có nhiều mắt mầm.

Thời vụ trồng phù hợp

• Miền Bắc: Trồng vào đầu mùa xuân (tháng 2 - 4) hoặc mùa thu (tháng 8 - 10).

• Miền Nam: Có thể trồng quanh năm nhưng tốt nhất là đầu mùa mưa.

• Miền Trung: Thích hợp trồng vào đầu và cuối mùa mưa để tránh khô hạn.

• Vùng cao: Nên trồng vào đầu mùa hè khi nhiệt độ ổn định.

Riềng là loại cây có khả năng thích nghi rộng, chịu được cả hạn và ngập úng

Kỹ thuật trồng riềng chi tiết

Cách trồng riềng bằng củ

Trước khi trồng riềng bằng củ, bà con cần chuẩn bị luống cao từ 20 - 30cm, rộng khoảng 80 - 100cm để đảm bảo thoát nước tốt. Đào hố sâu khoảng 5 - 7cm, sau đó đặt củ riềng ngang hố, sao cho mắt mầm hướng lên để dễ dàng nảy mầm. 

Khoảng cách giữa các cây nên duy trì từ 30 - 40cm, hàng cách hàng 50 - 60cm để tạo không gian phát triển cho cây. Sau khi trồng, cần lấp đất nhẹ và giữ độ ẩm vừa phải để củ nhanh chóng nảy mầm.

Kỹ thuật trồng riềng - trồng bằng củ

Trồng riềng trong thùng xốp, chậu nhỏ tại nhà

Nếu không có diện tích rộng, bà con có thể trồng riềng trong thùng xốp hoặc chậu nhỏ. Chọn thùng xốp có lỗ thoát nước với kích thước tối thiểu 40x50cm. Trộn đất với phân chuồng hoai mục và tro trấu theo tỉ lệ 7:3 để tạo độ tơi xốp và cung cấp dinh dưỡng cho cây. Cách trồng tương tự như trên, sau khi đặt củ riềng vào đất, cần tưới nước giữ ẩm hàng ngày để cây phát triển tốt.

Trồng riềng trên diện tích rộng

Trồng riềng muốn có thu hoạch cao thì phải chọn đất cao ráo. Đất trồng phải được cày bừa, dọn cỏ sạch sẽ, bón phân đầy đủ. Một ha bón 15-20 tấn phân chuồng, 200-300kg phân lân, đánh luống đất cao 20-25cm, rộng 1-1,3cm, rạch hàng 50*50cm.

Riềng trồng phải chọn các củ sạch bệnh, cắt hết lá rồi đem trồng, khi đặt mồi phải lấp đất chặt gốc. Riềng mọc cao 30-40cm thì vun gốc 1 lần. Khi riềng mọc tốt thì lấn át hết cỏ dại. Khoảng 5-6 tháng thì bắt đầu thu hoạch được. 

Người ta thường thu hoạch riềng bằng cách tỉa dần củ riềng, tỉa xong lại vun gốc, cây lại mọc ra mầm khác … Luân phiên tỉa cây này đốn cây khác thì sẽ có riềng thu hoạch suốt năm. Ở những nơi tiêu thụ nhiều, mỗi nhà trồng khoảng 30-50 m2 là đủ dùng suốt năm.

Kỹ thuật trồng xen canh với cây khác

Bà con có thể trồng xen riềng với các loại cây như họ đậu, sả hoặc nghệ để giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất và hạn chế sâu bệnh tự nhiên. Việc xen canh này còn giúp tăng năng suất canh tác và tận dụng hiệu quả diện tích trồng trọt.

Kỹ thuật trồng riềng - luân canh với cây khác

Chăm sóc cây riềng để đạt năng suất cao

Tưới nước và bón phân

Tưới nước 2 - 3 lần/tuần trong mùa khô, tránh để đất ngập úng.

Bón phân:

• Lần 1 (sau 1 tháng): Phân chuồng hoai mục + phân lân.

• Lần 2 (sau 3 tháng): Phân NPK 16-16-8 hoặc 20-10-10.

• Lần 3 (trước thu hoạch 1 tháng): Bón kali để tăng chất lượng củ.

Phòng trừ sâu bệnh hại

Riềng ít sâu bệnh nhưng có thể gặp rệp sáp, sâu đất và nấm bệnh. Bà con nên kiểm tra vườn thường xuyên, nhổ bỏ cây bị bệnh và sử dụng chế phẩm sinh học phòng trừ.

Cắt tỉa, làm cỏ và chăm sóc theo từng giai đoạn sinh trưởng

Khi cây riềng cao khoảng 20 - 30cm, bà con nên tỉa bớt lá già để cây nhận đủ ánh sáng, giúp tăng cường quang hợp và phát triển mạnh hơn. Việc làm cỏ cần được thực hiện định kỳ để hạn chế cạnh tranh dinh dưỡng, đồng thời giúp đất thông thoáng, tránh sâu bệnh. Trong quá trình chăm sóc, bà con có thể kết hợp vun gốc nhẹ để kích thích sự phát triển của củ riềng.

Kỹ thuật trồng riềng - Chăm sóc riềng theo từng giai đoạn

Thu hoạch và bảo quản riềng đúng cách

Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết riềng và cách thu hoạch riềng đúng kỹ thuật: 

Dấu hiệu nhận biết riềng đã đến thời điểm thu hoạch

Cây riềng thường thu hoạch sau 7 - 9 tháng trồng.

Khi lá ngả vàng, thân bắt đầu khô dần là dấu hiệu riềng đã già.

Cách thu hoạch riềng đúng kỹ thuật

Dùng tay hoặc dụng cụ làm vườn để thu hoạch riềng, tránh làm dập nát củ.

Nhổ cây nhẹ nhàng, lắc bỏ đất bám và cắt tỉa rễ thừa trước khi bảo quản.

Phương pháp bảo quản riềng sau thu hoạch

• Bảo quản tươi: Để nơi thoáng mát hoặc bọc trong túi lưới.

• Sấy khô: Thái lát phơi nắng hoặc sấy ở 50 - 60°C.

• Chế biến: Ngâm rượu, làm bột riềng, muối riềng để bảo quản lâu dài.

Những lưu ý quan trọng khi trồng riềng

Khi trồng riềng, bà con cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để tránh ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng củ. Trước tiên, không nên trồng riềng trên đất quá ẩm hoặc thường xuyên bị ngập nước vì điều này dễ gây thối củ. Việc chọn giống kém chất lượng cũng là nguyên nhân dẫn đến năng suất thấp. 

Ngoài ra, bón phân không đúng giai đoạn có thể ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây. Để tăng năng suất và chất lượng riềng, bà con nên sử dụng phân bón hữu cơ nhằm cải thiện độ dinh dưỡng của đất, đồng thời chăm sóc đúng kỹ thuật và tưới nước hợp lý. Luân canh hoặc xen canh với các loại cây như đậu, sả, nghệ không chỉ giúp cải thiện đất mà còn hạn chế sâu bệnh tự nhiên. 

Hiện nay, bà con cũng có thể ứng dụng công nghệ vào trồng và chăm sóc riềng như sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, phân bón vi sinh hay theo dõi sự phát triển của cây qua cảm biến để tối ưu hiệu quả trồng trọt.

Thu hoạch và bảo quản riềng đúng kỹ thuật

Câu hỏi thường gặp về kỹ thuật trồng riềng

Trồng riềng bao lâu thì thu hoạch?

 Khoảng 7 - 9 tháng.

Củ riềng ngâm mật ong có tác dụng gì? 

Củ riềng ngâm mật ong giúp hỗ trợ tiêu hóa, giảm viêm, tăng cường miễn dịch và trị ho, đau họng.

Riềng ngâm giấm có tác dụng gì? 

Riềng ngâm giấm có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ tiêu hóa, làm ấm cơ thể và phòng ngừa bệnh đường ruột.

Giềng trồng vào tháng mấy? 

Miền Bắc trồng tháng 2-4 hoặc 8-10, miền Nam và Trung trồng đầu mùa mưa (tháng 4-6), vùng cao trồng đầu hè.

Có thể trồng riềng trên đất pha cát hoặc đất phèn không?

 Có thể nhưng cần cải tạo đất.

Trồng riềng đúng kỹ thuật giúp cây sinh trưởng tốt, cho năng suất cao và chất lượng củ thơm ngon. Từ khâu chọn giống, chuẩn bị đất, chăm sóc đến thu hoạch và bảo quản, bà con cần tuân thủ các bước khoa học để đạt hiệu quả tối ưu. Ngoài ra, có thể ứng dụng công nghệ hiện đại để nâng cao năng suất và hạn chế sâu bệnh.

Để bắt đầu trồng riềng và các loại rau sạch ngay tại nhà, hãy ghé Nông Nghiệp Phố – nơi cung cấp đất trồng, phân bón, hạt giống và vật tư nông nghiệp chất lượng. Cùng nhau tạo dựng một khu vườn xanh tươi ngay hôm nay!

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Website: https://nongnghieppho.vn/

• Hotline: 086 5399 086

• Zalo: https://zalo.me/