Giá thể trồng cây là gì? Các loại phổ biến và cách sử dụng đúng cách
Lê Trần Han Ny
Th 4 04/06/2025
Nội dung bài viết
Khi xu hướng trồng cây trong chậu, thủy canh hay nông nghiệp đô thị ngày càng phát triển, việc lựa chọn giá thể trồng cây phù hợp trở thành mối quan tâm lớn. Cùng Nông Nghiệp Phố tìm hiểu ngay các loại giá thể phổ biến và sử dụng sao cho hiệu quả.
Giá thể trồng cây là gì? Vì sao ngày càng được ưa chuộng?
Giá thể trồng cây là vật liệu dùng để thay thế hoặc bổ sung cho đất trong quá trình trồng cây. Giá thể có nhiệm vụ tạo môi trường thuận lợi cho rễ phát triển, giúp giữ ẩm, thoát nước và cung cấp dưỡng chất cho cây.
Ngày nay, khi mô hình nông nghiệp đô thị, trồng cây trong chậu và thủy canh ngày càng phổ biến, việc sử dụng giá thể trở nên thiết yếu. Giá thể không chỉ giúp cây tránh bị úng nước hay thiếu oxy, mà còn giúp cải thiện hiệu quả chăm sóc và tăng năng suất cây trồng.
Giá thể trồng cây là gì?
Tác dụng của giá thể trong việc cải thiện khả năng thoát nước
Việc đất giữ nước quá lâu dễ khiến rễ cây bị ngập úng, thiếu oxy và dẫn đến thối rễ, cây kém phát triển hoặc chết. Giá thể trồng cây giúp khắc phục tình trạng này bằng cách cải thiện độ thoát nước và làm đất tơi xốp hơn.
Khi phối trộn giá thể vào đất, không gian giữa các hạt đất được mở rộng, giúp nước thoát nhanh hơn, đồng thời tạo điều kiện cho không khí lưu thông đến rễ cây. Điều này giúp cây phát triển khỏe mạnh, giảm thiểu sâu bệnh và tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất.
Để kiểm tra giá thể có thoát nước tốt hay không, bà con có thể thực hiện thử nghiệm nhỏ như đổ nước vào giá thể rồi quan sát thời gian nước thoát ra. Giá thể tốt thường giữ nước vừa đủ, không gây đọng nước lâu ngày.
7 loại giá thể trộn đất giúp thoát nước tốt
Trấu hun
Giá thể trấu hun SFARM là loại than sinh học được đốt từ trấu sống trong điều kiện thiếu oxy, sạch mầm bệnh, không lẫn tạp chất. Trấu hun giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt và được dùng phổ biến trong trồng rau, hoa, cây cảnh, thủy canh và cả ươm giống.
Ưu điểm:
Giữ ẩm và giúp đất tơi xốp vượt trội
Không gây nấm bệnh, không lẫn trấu sống
Có thể phối trộn linh hoạt với mụn dừa, phân hữu cơ, đất sạch
Nhược điểm:
Sau vài tháng sẽ phân hủy, cần bổ sung định kỳ
Trước khi dùng nên xịt nước để rửa mặn
Hướng dẫn sử dụng:
Bón lót: Trộn với đất theo tỷ lệ 15–25%
Bón thúc: Rải một lớp 1–2 cm trên mặt chậu, tưới nước đều
Phù hợp với: Rau mầm, hoa, cây ăn trái, cây lan, cây ươm giống
Mẹo nhỏ: Trộn trấu hun với mụn dừa và viên đất nung sẽ cho hỗn hợp giá thể vừa thoát nước tốt, vừa giữ ẩm đều, rất lý tưởng cho cây cảnh và rau tại nhà.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Giá thể trấu hun SFARM
Mụn dừa
Mụn dừa là một trong những loại giá thể hữu cơ phổ biến, được sản xuất từ vỏ quả dừa sau khi xơ và lõi đã được tách riêng. Đây là loại chất trồng tự nhiên có nhiều ưu điểm vượt trội trong việc thoát nước, giữ ẩm và cải thiện cấu trúc đất, thích hợp dùng để phối trộn trong đất trồng cây cảnh, rau sạch, cây ăn trái hoặc cây trong chậu.
Ưu điểm:
Mụn dừa có thể giữ lượng nước gấp 8–10 lần trọng lượng của nó, giúp duy trì độ ẩm cho cây trồng mà không gây úng nước.
Khi trộn vào đất sét hoặc đất pha, mụn dừa làm giảm độ kết dính, tăng độ thoáng khí, giúp rễ phát triển mạnh và tránh hiện tượng nghẹt rễ.
Mụn dừa có chứa cellulose, lignin và các khoáng chất như kali, canxi, magie, giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất.
Đây là sản phẩm tái chế từ nông nghiệp, có thể phân hủy sinh học và tái sử dụng, giảm thiểu rác thải và ô nhiễm đất.
Giá thành rẻ và dễ tìm: Mụn dừa có nhiều dạng đóng gói (ép bánh, dạng rời, kiện lớn), dễ bảo quản và sử dụng lâu dài.
Lưu ý khi sử dụng:
Không dùng mụn dừa chưa xử lý trực tiếp: Mụn dừa thô chứa tanin và lignin – hai chất có thể gây ức chế sinh trưởng cây trồng.
Cách xử lý mụn dừa:
Ngâm mụn dừa trong nước sạch 3–4 lần để loại bỏ tanin (nước có màu nâu sẫm).
Ngâm tiếp với nước vôi (tỷ lệ 5kg vôi trong 200 lít nước) từ 5–7 ngày để khử mặn.
Xả lại bằng nước sạch đến khi nước trong, không còn mùi vôi.
Gợi ý phối trộn:
Với đất sét: 1 phần mụn dừa + 1–2 phần đất sét để cải thiện độ thoát nước.
Với đất cát: 1 phần mụn dừa + 1 phần đất cát giúp tăng độ giữ ẩm và bổ sung dinh dưỡng.
Với đất pha: Trộn nhẹ theo tỉ lệ 1:3 hoặc 1:4 để cải thiện tính chất đất mà không làm thay đổi kết cấu quá nhiều.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Mụn dừa
Viên đất nung SFARM (Sỏi nhẹ SFARM)
Viên đất nung SFARM được sản xuất từ đất đá tự nhiên nung ở nhiệt độ 1200°C, có cấu trúc rỗng, kích thước phổ biến 5–10mm. Đây là loại giá thể nhẹ, có độ xốp cao, được sử dụng rộng rãi trong trồng rau mầm, hoa kiểng, lan, cây cảnh, thủy canh và mô hình aquaponics.
Công dụng nổi bật:
Thoát nước và chống úng hiệu quả: Các lỗ rỗng trên viên đất nung giúp giữ lại vừa đủ độ ẩm và dưỡng chất, đồng thời tạo các khe thoáng tránh hiện tượng ngập úng, thối rễ.
Tăng độ tơi xốp: Khi trộn vào đất, viên đất nung giúp cải thiện cấu trúc đất, giữ cho đất tơi xốp và thoáng khí lâu dài.
Tạo môi trường trung tính: Độ pH ổn định, không làm thay đổi môi trường đất, phù hợp với nhiều loại cây trồng.
Vô trùng – an toàn: Được xử lý ở nhiệt độ cao nên không chứa mầm bệnh, an toàn cho cây trồng.
Lọc nước tốt: Đặc biệt hữu ích trong hệ thống aquaponics, giúp nước sạch và hạn chế ô nhiễm.
Ứng dụng:
Trộn cùng đất truyền thống để tăng độ thoáng và giữ ẩm.
Lót đáy chậu trồng cây để tránh đọng nước.
Dùng làm giá thể trồng lan, sen đá, xương rồng.
Phù hợp cho các hệ thống thủy canh, bán thủy canh, aquaponics.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Viên đất nung SFARM
Vỏ trứng gà
Vỏ trứng gà SFARM đã qua xử lý, nghiền nhỏ với kích thước 2–3mm, giúp tăng độ thoát nước, tơi xốp cho đất trồng. Đồng thời, sản phẩm bổ sung nguồn Canxi Carbonate (93.5%) cùng các khoáng chất thiết yếu như Magie, Kali, Sắt, Photpho, hỗ trợ cây con, rau màu phát triển cứng cáp, đậm vị.
Ưu điểm nổi bật:
Tăng thoát nước và cải tạo đất: giúp đất tơi xốp, cân bằng pH và hạn chế úng rễ.
Giàu Canxi và khoáng chất: hỗ trợ sự phát triển mô cứng, chống nứt quả, tăng năng suất.
Không mùi – An toàn – Dễ phối trộn: sản phẩm sạch, đã qua xử lý kỹ loại bỏ nấm bệnh, dễ phối trộn vào giá thể trồng cây.
Chống ốc sên và côn trùng: khi rắc lên bề mặt chậu hoặc vườn, giúp ngăn chặn thân mềm và sâu bọ gây hại.
Cách sử dụng phổ biến:
Trộn đất: 100–150g vỏ trứng với 20dm³ đất trồng.
Ủ phân hữu cơ: 5–10kg vỏ trứng cho mỗi 1m³ đống ủ.
Tưới cây: ngâm vỏ trứng với giấm hoặc nước vo gạo theo tỷ lệ 1:4 trong 3–4 tuần để lấy nước Canxi tưới cho cây.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Vỏ trứng gà SFARM
Đá Perlite (đá trân châu)
Đá Perlite (đá trân châu) là đá núi lửa được nung nóng ở nhiệt độ cao, giãn nở gấp 15 lần, tạo ra cấu trúc siêu xốp – nhẹ – thoáng khí. Đây là giá thể vô cơ lý tưởng trong trồng cây, thủy canh, ươm giống và giâm cành.
Công dụng chính:
Tăng độ thoáng khí, cải thiện thoát nước.
Giữ ẩm vừa đủ nhưng không gây úng.
Giúp rễ phát triển mạnh, hạn chế nấm bệnh.
Phù hợp trồng sen đá, xương rồng, hoa lan, rau mầm, hoa kiểng,…
Cách dùng theo nhóm cây:
Rau ăn lá – rau mầm: Trộn 30% đất sạch + 30% Perlite + 40% phân hữu cơ hoặc xơ dừa.
Hoa hồng – hoa lan: Trộn 20% Perlite với đất và phân, có thể lót đáy chậu 2–3cm.
Kiểng lá – cây phong thủy: Trộn 30% Perlite với đất, xơ dừa, phân trùn quế.
Sen đá – xương rồng: Trộn 40% Perlite + 30% đá nhẹ + 30% tro/vỏ trấu; không tưới sau trồng 2–3 ngày.
Lưu ý khi dùng:
Rửa sơ đá trước khi trộn để giảm bụi.
Đeo khẩu trang khi thao tác với lượng lớn.
Đặt nơi tránh gió mạnh để tránh bị bay đá.
Không dùng trong thủy canh hồi lưu (dễ trôi theo dòng nước).
Kết hợp với rêu than bùn hoặc Vermiculite để tối ưu ẩm – khí.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Đá Perlite
Đá Vermiculite
Đá Vermiculite là một loại silicat Nhôm-Sắt-Magiê tương tự mica, được nung nóng ở nhiệt độ cao (1472–2012°F), làm cho đá trương nở từ 8 đến 20 lần thể tích ban đầu. Quá trình này tạo nên cấu trúc xốp, có khả năng hấp thụ nước và các chất dinh dưỡng rất tốt.
Đặc điểm nổi bật:
Khả năng giữ nước gấp 3–4 lần thể tích, giúp cung cấp độ ẩm ổn định cho cây.
Hấp thụ các khoáng chất thiết yếu như Kali, Magiê, Canxi và Phốt pho, hỗ trợ dinh dưỡng cho cây trồng.
pH trung tính (~7.0), không làm thay đổi độ pH đất hay môi trường thủy canh, phù hợp với nhiều loại cây.
Ưu điểm sử dụng:
Không phân hủy theo thời gian, có thể tái sử dụng nhiều lần mà không giảm hiệu quả, giúp tiết kiệm chi phí so với các giá thể hữu cơ như mùn dừa, tro trấu, phân compost.
Vật liệu sạch, không chứa vi khuẩn hay mầm bệnh, an toàn để trồng rau mầm và cây ăn lá.
Không gây tắc nghẽn hệ thống thủy canh, đặc biệt hữu ích trong các hệ thống thủy canh Aquaponics.
Ứng dụng:
Trộn đất trồng rau sạch, hoa kiểng, cây cảnh giúp giữ ẩm và cung cấp dưỡng chất.
Sử dụng làm giá thể trong thủy canh và giâm cành.
Phù hợp với các mô hình trồng rau mầm sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Đá Vermiculite
Đá Pumice (đá bọt núi lửa)
Đá Pumice (đá bọt núi lửa) là loại đá nhẹ, có nguồn gốc từ núi lửa với cấu trúc xốp chứa nhiều lỗ thoáng khí. Đá pumice có khả năng nổi trên nước và không bị phân hủy theo thời gian, rất phù hợp làm giá thể trộn đất giúp cải thiện thoát nước và giữ ẩm cân bằng.
Đặc điểm nổi bật:
Cấu trúc bền vững, ít bị phá vỡ, giúp giữ nguyên tính thoáng khí lâu dài.
Không chứa mầm bệnh, trơ về mặt hóa học, an toàn cho cây trồng.
Ngăn ngừa hiện tượng đất bị nén chặt, giúp bộ rễ cây phát triển khỏe mạnh.
Giữ nước vừa phải, tránh tình trạng úng ngập, đồng thời cung cấp môi trường đất thoáng khí.
Ứng dụng:
Trộn với đất trồng cây kiểng, bonsai, sen đá và lan để tăng cường thoát nước và duy trì độ xốp.
Phối trộn với vỏ thông đỏ làm giá thể trồng hoa lan, đặc biệt các loại lan có bộ rễ nhỏ, nhằm tăng độ thoáng khí và cung cấp khoáng chất cho rễ.
Thích hợp sử dụng trong các loại chậu và bồn cây cần thoát nước tốt và ổn định cấu trúc đất.
Các loại giá thể trồng cây trộn đất - Đá Pumice (đá bọt núi lửa)
Cách xử lý và bảo quản giá thể trước khi sử dụng
Xử lý xơ dừa:
Ngâm xơ dừa trong nước sạch từ 1-2 ngày để loại bỏ chất chát và muối dư.
Rửa lại với nước sạch để giảm độ mặn, tránh ảnh hưởng đến cây.
Khử khuẩn trấu, vỏ trứng, mùn hữu cơ:
Phơi nắng hoặc sấy khô kỹ để diệt vi sinh vật gây bệnh.
Có thể dùng biện pháp hấp hoặc xử lý bằng hóa chất chuyên dụng nếu cần.
Bảo quản giá thể chưa dùng:
Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt gây mốc.
Bảo quản trong bao bì kín, tránh bụi bẩn và côn trùng.
Với các loại giá thể nhẹ như Perlite, nên đậy kín để tránh bay mất.
Có thể mua giá thể trồng cây ở đâu?
Bạn có thể dễ dàng mua các loại giá thể trồng cây chất lượng tại Nông Nghiệp Phố — địa chỉ uy tín, chuyên cung cấp đa dạng giá thể như đá Vermiculite, đá Pumice, Perlite, xơ dừa, tro trấu và nhiều loại vật tư nông nghiệp khác.
Ưu điểm khi mua tại Nông Nghiệp Phố:
Hàng chính hãng, đảm bảo chất lượng và nguồn gốc rõ ràng.
Tư vấn chuyên sâu, phù hợp từng loại cây và nhu cầu trồng.
Giao hàng nhanh chóng trên toàn quốc.
Giá cả cạnh tranh, nhiều chương trình khuyến mãi.
Bạn có thể tham khảo và đặt mua tại website hoặc cửa hàng Nông Nghiệp Phố để được phục vụ tốt nhất.
Câu hỏi thường gặp về giá thể trồng cây
Giá thể có thể thay thế hoàn toàn đất không?
Giá thể có thể dùng thay thế đất trong hệ thống thủy canh hoặc trồng cây trong môi trường kiểm soát, nhưng với trồng truyền thống, nên phối trộn với đất để cân bằng dinh dưỡng và kết cấu.
Bao lâu nên thay mới giá thể một lần?
Tùy loại giá thể và phương pháp trồng, thông thường từ 1-3 năm nếu bảo quản tốt và không bị phân hủy hoặc nhiễm bệnh.
Vì sao cây bị úng dù dùng giá thể?
Có thể do tỷ lệ giá thể không phù hợp, giá thể giữ nước quá nhiều hoặc hệ thống thoát nước kém, cần điều chỉnh tỷ lệ và cải thiện thoát nước.
Có thể tái sử dụng giá thể cũ không?
Đối với các loại giá thể bền như đá Pumice, Vermiculite có thể tái sử dụng sau khi xử lý khử khuẩn kỹ. Với các giá thể hữu cơ như mùn dừa thì ít khả năng tái sử dụng do phân hủy.
Trộn giá thể theo tỉ lệ nào là tốt nhất?
Tùy vào loại cây và môi trường trồng, ví dụ rau ăn lá có thể trộn 70% đất + 30% giá thể, cây sen đá có thể tăng tỷ lệ giá thể lên 50-70% để thoát nước tốt.
Qua bài viết, chúng ta đã cùng tìm hiểu về 7 loại giá thể phổ biến giúp trộn đất thoát nước tốt, bao gồm đá Perlite, đá Vermiculite, đá Pumice, xơ dừa, tro trấu, mùn hữu cơ và các vật liệu khác. Mỗi loại giá thể đều có những đặc tính riêng biệt, phù hợp với từng loại cây trồng và mục đích sử dụng khác nhau. Bên cạnh đó, cách phối trộn giá thể đúng tỷ lệ cũng đóng vai trò quan trọng giúp cây phát triển khỏe mạnh, tránh úng thối rễ. Ngoài ra, việc xử lý và bảo quản giá thể đúng cách trước khi sử dụng sẽ tối ưu hiệu quả cho cây trồng.
Nếu bạn đang tìm kiếm nguồn cung cấp đất trồng, hạt giống, phân bón, giá thể hay các dụng cụ làm vườn chất lượng để bắt đầu hoặc nâng cao vườn rau, cây cảnh, hoa kiểng, hãy đến ngay với Nông Nghiệp Phố. Tại đây, bạn sẽ được tư vấn tận tình, lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu, giúp bạn trồng cây, hoa, rau sạch ngay tại nhà một cách dễ dàng và hiệu quả.
Hãy liên hệ hoặc ghé thăm Nông Nghiệp Phố để bắt đầu hành trình làm vườn xanh tươi, khỏe mạnh và bền vững ngay hôm nay!
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Website: https://nongnghieppho.vn/
Hotline: 086 5399 086
Zalo: https://zalo.me/