Phân trùn quế và phân bò, phân nào tốt hơn?

Phân trùn quế và phân bò là hai loại phân hữu cơ được nhiều người sử dụng để bón cho cây trồng. Tuy nhiên, bạn có biết rằng hai loại phân này có những điểm khác biệt rất lớn về thành phần, quy trình sản xuất và tác dụng cho cây trồng không? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn những khái niệm cơ bản, công dụng và so sánh chi tiết giữa phân trùn quế và phân bò. Sau khi đọc xong, bạn sẽ có được những kiến thức cần thiết để lựa chọn loại phân phù hợp cho cây trồng của mình.

1/ Sự khác biệt của phân trùn quế và phân bò

Phân trùn quế và phân bò là hai loại phân hữu cơ được sử dụng rộng rãi để bón cho cây trồng. Tuy nhiên, hai loại phân này có những điểm giống và khác nhau về nguồn gốc, thành phần và quy trình sản xuất.

Phân bò là phân của con bò, được xếp vào loại phân chuồng. Phân bò có nguồn cung dồi dào, giá thành rẻ và có thể tự ủ tại nhà. Phân bò chứa các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng, vi sinh vật có lợi và chất hữu cơ. Tuy nhiên, phân bò cần được xử lý hoai mục trong 6 tháng mới có thể phân hủy hết các hạt cỏ, vi khuẩn có trong đất. Nếu sử dụng phân chưa hoai mục sẽ có nguy cơ dẫn đến nóng và chết cây.

Phân trùn quế là phân do trùn quế thải ra sau quá trình tiêu hóa và chuyển đổi thức ăn. Trùn quế là một loài giun khác với giun đất, có màu nâu đậm và lớp màng thủy phân chỉ có ở trùn quế. Phân trùn quế được xem là phân hữu cơ cao cấp, chứa nhiều dinh dưỡng hơn phân bò, bao gồm các chất dinh dưỡng như magie, lân, kali, canxi và các chất vi lượng khác như sắt, đồng, mangan3. Phân trùn quế cũng có một quần thể vi sinh vật có lợi từ vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải lân, phân giải cellulose cho đến nấm trichoderma. Những vi sinh vật này không chỉ giúp biến đổi dinh dưỡng phức tạp thành dinh dưỡng cho cây dễ hấp thụ, mà còn có khả năng đối kháng các loại nấm bệnh, nấm độc, tuyến trùng trong đất. Ngoài ra, phân trùn quế còn chứa các acid hữu cơ cao từ acid humic cho đến acid fulvic, giúp cải tạo đất và giữ ẩm tốt cho cây trồng.

Để có được phân trùn quế, người ta nuôi trùn quế từ phân bò và các loại rác thải hữu cơ như rau củ quả. Thức ăn chính của trùn quế là phân bò, được trộn đều với tỉ lệ nước nhất định cho trùn quế ăn từng lớp mỏng trên bề mặt, sau 3 ngày trùn quế ăn hết mới cho ăn thêm nữa. Sau khi nuôi trùn quế từ 4 - 6 tháng, người ta mới tiến hành thu hoạch phân trùn quế. Vì lúc này lượng phân trùn quế đã được ủ hoai hoàn toàn trong chuồng, phân trùn quế lúc này chứa đầy đủ dinh dưỡng hữu cơ và vi sinh cần thiết cho cây trồng. Tuy nhiên, khi sử dụng phân trùn quế, cần biết phân biệt phân trùn quế sống và phân trùn quế chín để bón phân hiệu quả cho cây.

2/ Công dụng của phân trùn quế và phân bò

Phân trùn quế và phân bò đều có nhiều công dụng cho cây trồng, đất và môi trường. Tuy nhiên, mỗi loại phân lại có những ưu điểm riêng biệt, phù hợp với từng loại cây và điều kiện trồng.

a/ Công dụng của phân bò:

Cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng: Phân bò chứa các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng, vi sinh vật có lợi và chất hữu cơ. Những chất này giúp cây trồng phát triển tốt, ra hoa và kết trái nhiều.

Cải tạo đất: Phân bò giúp cải thiện cấu trúc đất, làm tăng khả năng thoát nước và giữ ẩm của đất. Phân bò cũng giúp tăng độ pH của đất, làm giảm tính axit của đất.

Tăng sức đề kháng cho cây trồng: Phân bò cung cấp vi sinh vật có lợi cho đất và cây trồng. Những vi sinh vật này giúp hỗ trợ quá trình hấp thụ dinh dưỡng, kích thích sinh trưởng và đối kháng với các loại sâu bệnh.

Giữ ẩm tốt, tránh hạn hán: Phân bò có khả năng giữ ẩm cao, giúp cây trồng không bị khô héo trong thời tiết nắng nóng. Phân bò cũng giúp giảm được sự thất thoát của phân do sự bay hơi.

b/ Công dụng của phân trùn quế

Cung cấp dinh dưỡng dưới dạng cây dễ hấp thụ: Phân trùn quế chứa nhiều dinh dưỡng hơn phân bò, bao gồm các chất dinh dưỡng như magie, lân, kali, canxi và các chất vi lượng khác như sắt, đồng, mangan. Những chất này được biến đổi thành dạng ion hoặc tan trong nước, giúp cây trồng hấp thụ nhanh chóng.

Cải tạo đất, giúp đất tơi xốp và phì nhiêu: Phân trùn quế có một quần thể vi sinh vật có lợi từ vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải lân, phân giải cellulose cho đến nấm trichoderma. Những vi sinh vật này không chỉ giúp biến đổi dinh dưỡng phức tạp thành dinh dưỡng cho cây dễ hấp thụ, mà còn có khả năng làm tơi xốp và phì nhiêu đất. Điều này giúp tăng khả năng thoát nước và giữ ẩm của đất, cải thiện độ thông khí và trao đổi chất của đất.

Có chứa các acid hữu cơ giúp cải tạo đất: Phân trùn quế còn chứa các acid hữu cơ cao từ acid humic cho đến acid fulvic. Những acid này giúp tăng độ pH của đất, làm giảm tính axit của đất. Acid humic còn giúp kết nối các hạt đất lại với nhau, tạo thành các khối lớn, giúp đất quanh rễ canh giữ nước tốt hơn, tránh thoát nước một cách hiệu quả và tối ưu nhất trong giai đoạn khô hạn.

Tăng sức đề kháng cho cây trồng, hạn chế sâu bệnh: Phân trùn quế có nhiều vi sinh vật có lợi và acid humic, giúp tăng sức đề kháng cho cây trồng. Những vi sinh vật và acid humic này có khả năng đối kháng với các loại nấm bệnh, nấm độc, tuyến trùng trong đất. Phân trùn quế cũng cung cấp trùn và kén trùn, là thức ăn cho chim và ếch, giúp hạn chế sâu bệnh.

Bón nhiều không gây nóng hay chết cây: Phân trùn quế có thể bón cho cây trồng ở mọi giai đoạn, từ khi gieo hạt cho đến khi thu hoạch. Phân trùn quế không gây nóng hay chết cây khi bón nhiều, vì phân trùn quế đã được phân hủy hoàn toàn và không có hạt cỏ hay vi khuẩn có trong phân bò.

phan-trun-que-sfarm

3/ Phân trùn quế và phân bò, phân nào tốt hơn?

Phân bò là phân của con bò, nó là loại phân hữu cơ cho cây trồng. Phân bò ngày nay không còn tốt hơn trước nữa vì việc nuôi bò ngày nay thức ăn chính không còn nhiều cỏ tự nhiên như trước chỉ chiếm khoảng 40% trong khẩu phần ăn. Vì vậy việc chọn mua phân bò ngày nay người nông dân cần chú ý là phải biết rõ nguồn gốc phân bò ở đâu, nuôi vùng nào từ đó giúp bà con có được phân bò tốt và giúp cho cây trồng có mùa bội thu. Phân bò tươi sau khi phơi khô gần như chỉ còn hữu cơ trong phân bò và những vi khuẩn, xạ khuẩn có thể gây hại cho cây trồng. Cho nên phân bò bắt buộc phải được ủ hoai dưới nhiệt độ 50 – 60 độ C nhằm tiêu diệt mầm bệnh và hạt cỏ dại.Việc sử dụng phân bò bón cho cây trồng mất rất nhiều thời gian và chi phí. Ngày nay phân bò khô còn bị pha trộn tạp chất không đảm bảo đúng chất lượng gây tổn thất cho bà con. Thông thường để rút ngắn thời gian và công sức người ta sẽ phơi khô phân bò sau đó xay nhuyễn nên chỉ còn bã thực vật trong đó rất khó kiểm định chất lượng

Phân bò khô có tác dụng giữ độ ẩm cho cây, tạo độ tơi xốp cho cây phát triển. Tuy nhiên những chất hữu cơ trong phân bò cây rất khó hấp thụ phải trải qua một thời gian dài mới chuyển hóa.

Điểm hạn chế lớn nhất của phân bò là có nguồn gốc từ cỏ dại nên chứa rất nhiều hạt cỏ nếu không được xử lý sẽ phát sinh cỏ dại sau này. Chính vì nguyên liệu chính là từ cỏ dại nên những loại mầm bệnh có trong cỏ có thể lây lan sang cây trồng.

Thực tế thì phân trùn quế cũng là phân bò nhưng có những ưu điểm của trùn quế có mà phân bò không thể có được như hàm lượng dinh dưỡng có trong trùn quế cũng vượt trội hơn phân bò. Chất hữu cơ có trong trùn quế cây trồng có thể hấp thụ dễ dàng. Ngoài ra, khả năng cải tạo đất của phân trùn quế không loại phân bón nào sánh được.

Tuy mua phân trùn quế có giá cao hơn phân bò nhưng phân trùn quế mang về bón ngay cho cây mà không cần ủ thêm. Việc sử dụng phân trùn quế không cần mất công ủ hoai chờ đợi mất thời gian và giảm được chi phí. Về chất lượng thì phân bò không thể so sánh chất lượng với phân trùn quế được. Vì phân trùn quế có thể nói tốt gấp nhiều lần so với phân bò khô hay phân bò ủ.