Top 8 giá thể trồng rau thủy canh được ưa chuộng | Nông nghiệp phố
Top 8 giá thể trồng rau thủy canh được ưa chuộng bạn đã biết chưa?
Thủy canh là một phương tiện đang bùng nổ để trồng trọt tại nhà trong những năm gần đây bởi những lợi ích và tiện dụng của phương pháp trồng này đem lại không hề nhỏ.
Tuy nhiên, bạn đam mê trồng rau thủy canh mà chưa biết lựa chọn giá thể sao cho phù hợp? Đừng lo lắng, hôm nay Nông nghiệp phố sẽ giúp bạn bạn giải tỏa nỗi lo này nhé!
A. Giá thể trồng rau thủy canh là gì? Tầm quan trọng của nó đối với việc trồng rau thủy canh
Giá thể trồng rau thủy canh hiểu một cách đơn giản là hỗn hợp của các vật liệu, đi cùng với cây trồng thủy canh giúp cố định rễ cây, tạo độ vững chắc cho cây trồng. Bên cạnh đó, nó còn giúp hút và giữ nước, hỗ trợ tối đa cho sự phát triển của cây trồng. Giá thể trồng thủy canh có thể được dùng đơn lẻ hoặc trộn lại để tận dụng và phát huy ưu điểm của mỗi loại.
Trong hệ thống trồng thủy canh, giá thể đóng vai trò rất quan trọng, nhất là trong giai đoạn gieo hạt nảy mầm và giâm cành ra rễ trước khi đưa cây vào giàn trồng. Với phương cách trồng thủy canh, giá thể sẽ thay thế môi trường đất. Hạt giống sẽ được gieo trực tiếp vào giá thể, sau đó cho lên hệ thống các ống nhựa thủy canh chuyên dụng, cung cấp thêm dưỡng chất để cây sinh trưởng xanh tốt.
B. Tiêu chí chọn một giá thể cho việc trồng rau thủy canh
Để cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt, giá thể trồng cây cần đảm bảo đạt chuẩn chất lượng, đáp ứng các yêu cầu sau:
✓ Sạch bệnh, không có nguồn nấm bệnh lây nhiễm bởi giá thể đóng vai trò như một hệ thống dẫn nước và dinh dưỡng đến bộ rễ.
✓ Có khả năng trao đổi cation - giữ lại và giải phóng các nguyên tố mang điện tích dương khỏi dung dịch dinh dưỡng, đồng thời không làm đảo lộn sự cân bằng của dung dịch dinh dưỡng.
✓ Có khả năng giữ ẩm, hút ẩm nhanh, thấm nước dễ dàng.
✓ Có khả năng giữ độ thoáng khí, giúp rễ cây dễ dàng hô hấp.
✓ Có pH trung tính và khả năng ổn định pH.
✓ Có khả năng tái sử dụng hoặc phân hủy an toàn cho môi trường.
✓ Có khả năng và đủ dễ dàng để tạo các lỗ gieo hạt, trồng cây.
✓ Giá thể phải nhẹ, giá rẻ và thông dụng.
C. Các loại giá thể trồng rau thủy canh được ưa chuộng nhất hiện nay
1. Đá Perlite
Đá perlite hay còn gọi đá trân châu là một loại đá núi lửa vô định hình rất giàu silic. Các bong bóng nhỏ trong đá perlite giúp nó hấp thụ chất dinh dưỡng và giữ nước rất tốt. Nhưng chúng cũng giúp thông khí và thoát nước rất nhanh.
Không những vậy, loại đá này còn rất sạch sẽ và vô trùng, ngậm nước tốt tạo nên môi trường vô trùng lý tưởng cho các rễ cây non, trồng rau thủy canh, cành giâm sinh trưởng, giúp sản lượng cây trồng cao mà không cần có đất. Do đó, đây được xem là giá thể được sử dụng nhiều nhất trong việc trồng thủy canh rau, trồng rau, giâm cành cây con, trồng rau mầm.
Ngoài ra, đá trân châu còn được sử dụng để trồng các loại rau dài ngày như dưa lưới, dâu tây. Đặc biệt là khi sử dụng vào các công trình trồng cây, hoa trên mái nhà hoặc nhà cao tầng thì đá perlite sẽ giúp giảm nhẹ trọng lượng cho chất trồng từ 30% - 50%.
2. Đá Vermiculite
Đây là một loại giá thể làm từ các thành phần silicat nhôm - sắt - magiê tương tự như mica. Đá vermiculite được sử dụng trong làm vườn nó cũng tương tự đá perlite. Sự trương nở của đá vermiculite cho phép nó hấp thụ nước, chất dinh dưỡng cho cây trồng. Đến nổi vermiculite có thể hấp thụ lên tới một thể tích nước lớn hơn 3-4 lần thể tích của nó trong nước. Nó cũng thu hút chất dinh dưỡng như kali, magiê, canxi và phốt pho.
Không những vậy loại đá này còn giúp ổn định pH vô cùng tốt, vermiculite có độ pH trung tính, khoảng 7.0 nên khi sử dụng nó không làm tăng pH của đất hoặc môi trường thủy canh.
Đá vermiculite không bị phân hủy và tồn tại theo năm tháng, tái sử dụng được nhiều lần. Mà hầu như không giảm tác dụng, vì thế tiết kiệm chi phí hơn. Chính vì vậy mà đây là một loại giá thể vô cùng lí tưởng cho mô hình trồng rau thủy cảnh nhà bạn.
3. Viên đất nung
Được sản xuất từ đất đá tự nhiên được nung đến 1200 độ C, viên đất nung (sỏi nhẹ) có đặc tính hút ẩm đến 30% vừa đủ để ngậm các chất hữu cơ, vi sinh cần thiết nhưng lại không quá ẩm, do xung quanh các viên đất nung luôn tồn tại các khe hở khá lớn giúp tránh hiện tượng ngập úng, thối rễ cây.
Bên cạnh đó việc sử dụng viên đất nung (sỏi nhẹ) trong mô hình thủy canh của bạn sẽ giúp không khí lưu thông liên tục, oxy được trao đổi không ngừng rễ cây phát triển mạnh. Đồng thời, các viên đất nung có thêm chức năng lọc nước vô cùng hiệu quả nên đây là một sự lựa chọn tuyệt vời nếu như bạn có ý định nuôi cá và trồng thêm rau theo mô hình Aquaponics.
4. Mụn dừa
Mụn dừa là sản phẩm phụ của ngành công nghiệp dừa. Người ta làm nó từ vỏ nâu của trái dừa… Do đó đây là một trong những loại giá thể trồng trọt hiệu quả nhất cho thủy canh vì nó hoàn toàn hữu cơ, có tính trơ cao, giữ nước và không khí rất tốt.
Không những vậy, mụn dừa còn thân thiện với môi trường và có thể tái tạo, sử dụng được nhiều lần. Sau khi vật liệu không còn sử dụng có thể được chuyển đến nơi xử lý hoặc được làm phân trộn hữu cơ.
Những ưu điểm này làm cho mụn dừa trở thành một vật liệu được sử dụng phổ biến cho thủy canh. Tuy nhiên để tiện dụng, tiết kiệm thời gian và giảm đi sự thất thoát do mụn dừa có kích thướt tương đối nhỏ nhẹ nên vào thời gian gần đây người ta thường sử dụng viên nén xơ dừa được sản xuất từ các mụn dừa đã qua xử lý, được nén chặt và bọc bới lớp vải không dệt mịn, như thế thì mụn dừa của bạn sẽ không lo bị chảy trôi, thật tiện lợi đúng không nào!
Ngoài việc có thể được sử dụng một mình thì mụn dừa hoặc trộn với các chất trồng khác như đá trân châu, viên đất sét nung. Công thức phổ biến được nhiều người trồng thủy canh sử dụng là 50% mụn dừa và 50% viên đất sét. Mụn dừa có thể được sử dụng trong hệ thống thủy canh nhỏ giọt, hệ thống nuôi nước sâu, hệ thống ngập và rút nước hay trong khi canh.
5. Vỏ trấu hun
Có thể nói đây là một loại vật liệu vô cùng quen thuộc đối với người dân Việt Nam, bởi nó được chế biến từ vỏ của hạt lúa sau khi bóc lúa thành gạo còn phần vỏ lúa bỏ đi thì gọi là vỏ trấu. Vỏ trấu có khả năng thoát nước, thông thoáng không khí tốt nên nó có vai trò lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển bộ rễ và giúp tăng trưởng cây.
Không những vậy vỏ trấu còn chứa các chất hữu cơ tự nhiên tốt cho cây trồng mà không tác hại đến môi trường nên hiện nay trấu được dùng làm giá thể cho thủy canh khá tốt khi được kết hợp với xơ dừa và đá trân châu.
Một nhược điểm là vật liệu này bị phân hủy sau một thời gian, vì vậy nên thay thế rất thường xuyên và bạn phải lưu ý nên sử dụng vỏ trấu sống đã qua xử lí hoặc trấu hun, không sử dụng vỏ trấu tươi vì chúng chưa được khử trùng, có nguy cơ chúng mang trong mình vi sinh vật, sâu bệnh gây hại thậm chí có thể là các hạt cỏ dại.
6. Đá bọt
Đá bọt núi lửa là một loại đá hình thành từ mắc ma phun trào núi lửa với đặc điểm xốp nhẹ, có các thành phần dinh dưỡng đa lượng và vi lượng tự nhiên, nên đây là một loại giá thể rất tốt cho sự phát triển của rau trồng thủy canh.
Không những thế, bề mặt đá bọt núi lửa có nhiều lỗ khí giúp giữ nước tốt nhưng ko hấp thụ nước nên sẽ luôn đảm cao lượng nước, lượng độ ẩm cần thiết cho rau trồng phát triển đồng thời giúp cây trồng thoáng khí hơn, không làm úng ngập rễ…
Bên cạnh đó đá bọt còn tính trơ, pH trung tính nên không ảnh hưởng đến chất lượng dung dịch gieo trồng, tạo môi trường tốt cho cây trồng phát triển ổn định, bền vững. Ngoài ra, với loại giá thể này bạn có thể tái sử dụng nhiều lần vô cùng tiện lợi.
7. Rockwool
Rockwool là một loại giá thể được làm từ đá núi lửa, đá vôi và than cốc, được nấu chảy với nhau ở nhiệt độ cao. Đá nóng chảy sau đó được kéo thành sợi như kẹo bông, được làm nguội và dệt thành các nút, khối hoặc phiến.
Đây là môi trường vô trùng và là một trong những giá thể thủy canh được sử dụng phổ biến nhất trên toàn thế giới, giúp giữ nước tốt, thông khí cho rễ và phần lớn ở các hệ thống thủy canh thương mại thường sử dụng loại giá thể này.
Rockwool sở hữu nhiều lợi ích của một giá thể thủy canh lý tưởng như khả năng miễn dịch với vi khuẩn, giữ nước và không khí tốt. Điều này bảo vệ cây trồng của bạn không bị thiếu nước và dung dịch dinh dưỡng, nó cũng cung cấp cho rễ cây một lượng oxy có sẵn liên tục.
Tuy nhiên, khi sử dụng vật liệu này bạn sẽ gặp một ít khó khăn. Độ pH tự nhiên của vật liệu này thường cao, vì thế nó có thể làm thay đổi độ pH của dung dịch dinh dưỡng. Vì vậy, bạn cần phải khắc phục điều này bằng cách ngâm phương tiện này vào nước cân bằng pH trước khi sử dụng.
Chưa dừng lại ở đó, Rockwool còn mắc một nhược điểm khá lớn nữa là không thể phân hủy và không thân thiện với môi trường, do đó đây không phải là một giá thể lí tường cho những ai đam mê hướng tới một nền nông nghiệp bền vững.
8. Giá thể sỏi
Sỏi đã được sử dụng là giá thể trồng thủy canh từ khá sớm và thành công rực rỡ với nhiều ưu điểm nổi bật như giá rẻ, dễ kiếm tại một số địa phương, có môi trường trung tính, bền, có thể tái sử dụng nhiều lần …
Không những vậy, khoảng cách giữa mỗi hạt sỏi là khá lớn. Điều này giúp cung cấp không khí dồi dào cho rễ. Nhưng đồng thời, điều này cũng là nhược điểm vì giá thể này tương đối nặng, không giữ nước tốt, có thể làm cho rễ cây nhanh chóng bị khô.
Do đó bạn cần phải cân nhắc, lên kế hoạch lạu chọn hệ thống tỉ mỉ khi chọn vật liệu này và một trong những ứng dụng phổ biến là trong hệ thống dòng thủy canh dòng chảy.
D. Dựa vào đâu để chọn đúng giá thể trồng trọt phù hợp cho thủy canh
Khi bạn còn đang phân vân không biết nên chọn giá thể nào để sử dụng cho dự án thủy canh của mình, bạn sẽ cần phải xem xét các yếu tố khác nhau, từ loại cây bạn định trồng đến chi phí và tính sẵn có của các giá thể khác nhau. Tuy nhiên, yếu tố chính sẽ là loại hệ thống mà bạn quyết định xây dựng, cùng với thiết kế của nó.
Không những vậy bạn cần phải quan tâm một số yếu tố như nếu nhiệt độ bị thay đổi đột ngột thì giá thể của bạn có cung cấp một biện pháp cách nhiệt cho rễ không? Hoặc nếu bạn dựa vào hệ thống của mình để giữ nước giữa các chu kỳ tưới thì hãy tìm cho mình một giá thể có khả năng giữ nước cao…
Mặc dù hệ thống thủy canh và giá thể bạn có thể sử dụng đều rất khác nhau, nhưng mục tiêu luôn giống nhau bạn muốn rễ cây có độ ẩm, nhưng không quá nhiều. Nếu môi trường thường xuyên bị bão hòa nước, rễ cây có thể bị chết ngạt do thiếu oxy, dẫn đến thối rễ làm chết cây.
⫸ Xem thêm: Top 7 loại rau thích hợp trồng thủy canh bạn nên thử
⫸ Xem thêm: So sánh phương pháp trồng rau thủy canh với thổ canh
⫸ Xem thêm: Các mô hình trồng rau thủy canh
Với những chia sẻ ở trên, Nông nghiệp phố mong rằng bạn có thể lựa chọn được loại giá thể ưng ý phù hợp với hệ thống thủy canh nhà mình và trồng thành công một khu vườn xanh tốt. Xin cám ơn và hẹn gặp lại ở những bài viết sau.
Nông Nghiệp Phố - chuỗi cửa hàng chuyên cung cấp vật tư trồng rau và hoa kiểng tại nhà với hơn 1000+ sản phẩm.
➤ Website: https://nongnghieppho.vn/
➤ Hotline: 0865 399 986
Bạn muốn nhận khuyến mãi đặc biệt? Đăng ký ngay.
