Rau kinh giới là gì? Tìm hiểu công dụng và lưu ý về rau kinh giới

Rau kinh giới là một loại rau gia vị quen thuộc, không chỉ góp phần tạo hương vị đặc trưng cho món ăn mà còn mang nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nhờ đặc tính thanh nhiệt, kháng khuẩn, rau kinh giới được sử dụng trong cả ẩm thực và y học cổ truyền. Vậy rau kinh giới có những công dụng gì và cần lưu ý gì khi sử dụng? Hãy cùng Nông Nghiệp Phố tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây! 

Rau kinh giới là gì?

Rau kinh giới (Elsholtzia ciliata), thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae), là một loại rau gia vị quen thuộc trong ẩm thực và y học cổ truyền. Cây có thân vuông, lá hình mác, mép có răng cưa, mặt lá hơi có lông và tỏa ra mùi thơm đặc trưng. Hoa kinh giới mọc thành cụm ở ngọn, màu tím nhạt hoặc trắng, thường nở vào mùa hè và thu.

Rau kinh giới có vị cay, tính ấm, thường được dùng để làm gia vị trong các món ăn như phở, bún, cháo, hoặc làm rau sống ăn kèm với nhiều món khác. Ngoài ra, trong Đông y, kinh giới còn được xem là vị thuốc có tác dụng tán hàn, giải cảm, cầm máu và hỗ trợ tiêu hóa. Nhờ vào đặc tính kháng khuẩn, rau kinh giới còn được sử dụng trong chăm sóc da và điều trị một số bệnh ngoài da.

Rau kinh giới còn được sử dụng trong chăm sóc da và điều trị một số bệnh ngoài da

Công dụng của rau kinh giới

Rau kinh giới không chỉ là một loại rau gia vị mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu những công dụng nổi bật của rau kinh giới dưới đây!

Hỗ trợ điều trị cảm lạnh, sốt

Rau kinh giới có tính ấm, vị cay, giúp kích thích tuyến mồ hôi, từ đó thúc đẩy quá trình thoát mồ hôi và hạ sốt. Trong y học cổ truyền, kinh giới thường được kết hợp với tía tô, gừng để làm trà uống giúp giải cảm, giảm ho, long đờm. Khi bị cảm lạnh, sốt không ra mồ hôi, bạn có thể dùng kinh giới sắc nước uống hoặc xông hơi bằng lá kinh giới để cơ thể nhanh chóng hồi phục.

Giúp tiêu hóa tốt, giảm đầy hơi

Nhờ có tinh dầu chứa hoạt chất kháng khuẩn, rau kinh giới giúp kích thích hệ tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu, đặc biệt khi ăn thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc bị rối loạn tiêu hóa. Kinh giới có thể được dùng tươi hoặc pha trà để giúp cải thiện chức năng đường ruột, giảm tình trạng đau bụng, tiêu chảy do lạnh bụng.

Hỗ trợ cầm máu, làm lành vết thương

Một công dụng đặc biệt của rau kinh giới là giúp cầm máu nhanh. Bộ phận thường dùng nhất là phần hoa kinh giới phơi khô (hay còn gọi là kinh giới tuệ). Loại dược liệu này có tác dụng cầm máu cam, rong kinh, chảy máu chân răng hoặc các vết thương nhỏ trên da. Cách dùng phổ biến là sao vàng hoa kinh giới rồi tán nhỏ để uống hoặc rắc trực tiếp lên vết thương.

Tốt cho da, hỗ trợ điều trị mụn

Nhờ đặc tính kháng khuẩn, rau kinh giới có tác dụng làm sạch da, giảm mụn và viêm nhiễm. Xông mặt bằng nước lá kinh giới giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm dầu nhờn và hỗ trợ điều trị mụn hiệu quả.

Giúp giảm ngứa, trị mề đay

Rau kinh giới có tác dụng giảm ngứa, chống dị ứng và điều trị mề đay. Dùng lá kinh giới giã nhuyễn đắp lên vùng da bị ngứa hoặc tắm nước kinh giới có thể giúp làm dịu tình trạng kích ứng da.

Kháng khuẩn, chống viêm

Tinh dầu trong kinh giới chứa các hợp chất có đặc tính kháng khuẩn, giúp ngăn ngừa vi khuẩn, nấm gây bệnh. Vì vậy, rau kinh giới được ứng dụng trong việc điều trị viêm họng, viêm mũi và các bệnh nhiễm khuẩn khác.

Rau kinh giới có tác dụng làm sạch da, giảm mụn và viêm nhiễm

Phân biệt rau kinh giới và lá tía tô

Dưới đây là bảng phân biệt rau kinh giới và lá tía tô chi tiết: 

 

Tiêu chí	Rau kinh giới	Lá tía tô
Hình dáng lá	Lá hình mác, thuôn dài, mép lá có răng cưa rõ rệt	Lá rộng, hơi tròn, mép lá có răng cưa nhưng không rõ nét
Màu sắc lá	Mặt trên xanh nhạt, mặt dưới xanh hơi tía	Mặt trên xanh đậm, mặt dưới tím hoặc tía đỏ
Bề mặt lá	Có lông mịn, cảm giác hơi ráp khi chạm vào	Có lông nhưng mềm mượt hơn so với kinh giới
Thân cây	Thân vuông, mọc thẳng, màu xanh hoặc hơi tím	Thân vuông, mọc hơi tỏa rộng, màu tím hoặc xanh tía
Mùi vị	Mùi thơm nhẹ, vị cay the, hơi chát	Mùi thơm nồng, vị cay nhẹ, hơi hăng
Công dụng chính	Giải cảm, cầm máu, kháng khuẩn, tốt cho tiêu hóa, trị mụn	Giải cảm, giảm ho, hỗ trợ tiêu hóa, đẹp da, giảm sưng viêm
Ứng dụng trong ẩm thực	Ăn sống kèm với bún, phở, làm rau gia vị	Dùng ăn sống, nấu cháo, làm trà, chế biến trong món ăn

Phân biệt rau kinh giới và lá tía tô

Lưu ý khi sử dụng rau kinh giới

Mặc dù rau kinh giới mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nếu sử dụng không đúng cách, nó có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn. Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý khi dùng rau kinh giới:

• Không nên dùng cho phụ nữ mang thai: Rau kinh giới có tính ấm, có thể kích thích co bóp tử cung, không tốt cho thai nhi, đặc biệt trong giai đoạn đầu thai kỳ.

• Người có cơ địa nhiệt, dễ nóng trong cần hạn chế: Kinh giới có tính cay ấm, nếu dùng nhiều có thể gây nóng trong, nổi mụn hoặc làm tăng nhiệt độ cơ thể.

• Không lạm dụng quá nhiều: Sử dụng rau kinh giới với liều lượng lớn có thể gây kích ứng dạ dày, tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa.

• Không dùng khi bị xuất huyết nhiều: Lá kinh giới có thể làm loãng máu, không phù hợp với người đang bị chảy máu nặng hoặc phụ nữ có kỳ kinh nguyệt nhiều.

• Cẩn thận khi dùng cho người bị huyết áp cao: Rau kinh giới có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu, người bị cao huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thường xuyên.

• Sử dụng rau sạch, tránh dư lượng thuốc trừ sâu: Nên chọn rau kinh giới sạch, rửa kỹ trước khi dùng để đảm bảo an toàn sức khỏe.

Rau kinh giới có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu

Rau kinh giới là một loại rau gia vị quen thuộc với nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ hỗ trợ tiêu hóa, giải cảm đến chăm sóc da. Tuy nhiên, khi sử dụng, cần lưu ý một số điều để tránh tác dụng không mong muốn.

Nếu bạn muốn tự trồng rau sạch tại nhà hoặc tìm mua hạt giống, đất trồng, phân bón an toàn, hãy ghé Nông Nghiệp Phố để lựa chọn sản phẩm phù hợp và nhận tư vấn hữu ích!