Nguyên tắc 4 đúng trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

4 đúng trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không chỉ là nguyên tắc kỹ thuật, mà còn là "chìa khóa" giúp nông dân giảm rủi ro, tăng hiệu quả và bảo vệ môi trường. Tại Nông Nghiệp Phố, chúng tôi tin rằng sử dụng thuốc đúng cách là bước đầu tiên để làm nông bền vững và an toàn cho cả người lẫn cây.

Nguyên tắc 1 “Đúng thuốc”: Chọn đúng loại thuốc phù hợp với đối tượng và mức độ gây hại

Sử dụng đúng thuốc là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong phòng trừ sâu bệnh hại cây trồng. Bởi lẽ, mỗi loại thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) được sản xuất ra đều có hoạt chất riêng, chỉ hiệu quả với một nhóm sâu bệnh nhất định. Nếu bà con dùng sai thuốc chẳng hạn như thuốc trị rệp cho cây đang bị nấm thì không chỉ không hiệu quả, mà còn gây lãng phí, tốn công, ảnh hưởng xấu đến cây và môi trường.

Hiểu đúng về “đúng thuốc”: 

• Dùng đúng loại thuốc phù hợp với đúng loại sinh vật gây hại (sâu, rầy, nhện, nấm, vi khuẩn…).

• Chọn thuốc có hiệu lực rõ ràng với loài gây hại đang tồn tại trên vườn.

• Sử dụng thuốc được cấp phép, rõ nguồn gốc, có nhãn mác đầy đủ, tránh mua hàng trôi nổi.

Cách nhận diện sâu bệnh để chọn đúng thuốc

• Quan sát kỹ biểu hiện của cây: Lá bị chấm trắng? Lá xoăn? Đốm cháy hay thối nhũn? Đó là dấu hiệu của sâu hay bệnh?

• Có thể dùng kính lúp hoặc chụp ảnh cận cảnh, gửi đến nhân viên kỹ thuật tại Nông Nghiệp Phố hoặc nơi hướng dẫn kỹ thuật làm nông để được xác định đúng đối tượng hại.

Lưu ý khi chọn thuốc

• Không dùng thuốc phổ rộng bừa bãi (loại trị cả sâu lẫn bệnh) nếu chưa rõ nguyên nhân hại cây.

• Ưu tiên thuốc có tính chọn lọc, ít độc, không gây ảnh hưởng đến thiên địch.

• Với nông nghiệp hữu cơ hoặc VietGAP, nên chọn các loại thuốc sinh học, thảo mộc, vi sinh để đảm bảo an toàn.

• Luân phiên hoạt chất thuốc sau mỗi lần phun để tránh sâu bệnh kháng thuốc.

Nhờ hỗ trợ khi không chắc chắn

Nếu chưa xác định được loại sâu bệnh, bà con nên:

• Mang mẫu lá/trái/hình ảnh đến đại lý uy tín hoặc cửa hàng Nông Nghiệp Phố để được tư vấn.

• Tránh tự ý mua thuốc “theo cảm tính” hay hỏi kinh nghiệm miệng không có cơ sở khoa học.

Các loại thuốc bải vệ thực vật trên thị trường

Nguyên tắc 2 “Đúng lúc”: Phun thuốc vào thời điểm sinh vật gây hại dễ bị tiêu diệt nhất

Thời điểm phun thuốc quyết định đến 80% hiệu quả của việc phòng trừ sâu bệnh. Nhiều bà con có thói quen chờ đến khi cây bị hại nặng mới đi mua thuốc về xử lý, nhưng lúc đó đã quá trễ, sâu đã lớn, bệnh đã lan dẫn đến thuốc không còn tác dụng mạnh, gây lãng phí và tổn thất mùa vụ.

Phun khi sâu bệnh mới xuất hiện

• Lúc sâu non còn yếu, nấm bệnh chưa lây lan mạnh nên dễ bị tiêu diệt nhất.

• Phun sớm giúp chặn đứng khả năng bùng phát thành dịch, bảo vệ cả vườn cây chứ không chỉ vài cây đã nhiễm.

Ví dụ:

• Sâu tơ, sâu xanh da láng khi còn nhỏ sẽ dễ bị các loại thuốc tiếp xúc và nội hấp tiêu diệt. Khi sâu đã lớn, có lớp sáp phủ ngoài da thì thuốc khó thấm, hiệu quả giảm mạnh.

• Nấm bệnh như đạo ôn, phấn trắng, thán thư nếu phát hiện sớm sẽ chỉ cần 1–2 lần phun, ngược lại nếu để lan rộng thì phải phun liên tục, tốn kém hơn nhiều.

Chọn thời điểm phun thuốc trong ngày

• Sáng sớm (6–9h) hoặc chiều mát (16–18h) là thời điểm lý tưởng vì:

  • Thời tiết dịu mát, ít gió, thuốc dễ bám lên lá, không bị bay hơi nhanh.

  • Sinh vật gây hại thường hoạt động vào những thời điểm này, nên dễ tiếp xúc với thuốc hơn.

• Tránh phun vào giữa trưa (trời nắng nóng làm thuốc bay hơi nhanh, giảm tác dụng), hoặc trước lúc mưa (thuốc bị rửa trôi, không kịp thấm vào cây).

 Lợi ích của việc phun đúng lúc

• Tiết kiệm thuốc: Phun ít nhưng hiệu quả cao.

• Giảm công sức: Không phải phun nhiều lần.

• An toàn hơn: Hạn chế dư lượng, bảo vệ sức khỏe người phun và người tiêu dùng.

Nắm bắt đúng thời điểm không chỉ giúp diệt sâu bệnh hiệu quả mà còn bảo vệ lợi nhuận và công sức lao động của cả vụ mùa.

Nên chọn thời điểm thích hợp để sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Nguyên tắc 3 “Đúng liều lượng, đúng nồng độ”: Dùng thuốc đủ mạnh nhưng không gây độc

Thuốc BVTV chỉ phát huy hiệu quả khi được pha đúng liều lượng. Rất nhiều trường hợp bà con pha đặc để “diệt nhanh hơn” hoặc pha loãng để tiết kiệm, nhưng đều dẫn đến hậu quả không mong muốn.

Tác hại của việc pha sai liều lượng

Pha quá đặc:

• Làm cháy lá, cháy ngọn, cây bị sốc thuốc, chậm phát triển.

• Dễ gây dư lượng vượt mức cho phép trên nông sản, ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng.

Pha quá loãng:

• Không đủ lượng thuốc để diệt sâu bệnh.

• Sâu bệnh sống sót dễ kháng thuốc, lần sau phải dùng liều cao hơn mới hiệu quả → tốn chi phí hơn.

Cách pha thuốc đúng cách

• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm.

  • Ví dụ: “25ml thuốc cho 16 lít nước”. Tuyệt đối không "ước chừng bằng mắt".

• Dùng dụng cụ đo chuyên dụng (ống đong, ca chia vạch) để lấy đúng lượng thuốc.

• Khuấy đều thuốc sau khi pha để hoạt chất tan hết, tránh đọng lại dưới đáy bình.

• Pha ở nơi thoáng mát, đeo khẩu trang, găng tay để bảo vệ bản thân khỏi hơi thuốc độc hại.

Lưu ý quan trọng

• Không trộn nhiều loại thuốc chung bình nếu chưa hiểu rõ tính tương tác giữa các hoạt chất có thể gây phản ứng cháy lá hoặc mất tác dụng.

• Nếu cần pha hỗn hợp (ví dụ: thuốc sâu + thuốc nấm), nên hỏi ý kiến kỹ thuật viên hoặc tham khảo thông tin từ đơn vị uy tín 

Vì sao đúng liều lượng lại quan trọng với sức khỏe?

• Phun quá liều có thể để lại tồn dư hóa chất trong rau, củ, quả → người ăn vào dễ bị ngộ độc.

• Người phun cũng dễ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với liều cao.

Pha thuốc đúng liều là hành động trách nhiệm với cây trồng, người tiêu dùng và chính người làm nông.

Pha thuốc đúng tỉ lệ không chỉ bảo vệ đất mà còn bảo vệ cây trồng

Nguyên tắc 4 “Đúng cách”: Sử dụng đúng kỹ thuật, đúng phương pháp và đúng quy trình an toàn

Áp dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đúng cách là yếu tố quyết định đến hiệu quả phòng trừ sâu bệnh cũng như đảm bảo an toàn cho cây trồng, môi trường và người sử dụng. "Đúng cách" không chỉ là việc cầm bình phun lên và xịt, mà là một chuỗi các thao tác cần làm đúng – từ chuẩn bị, pha thuốc, phun thuốc, đến xử lý sau khi phun.

Chuẩn bị trước khi phun thuốc

• Kiểm tra lại thiết bị phun (bình bơm): không rò rỉ, đầu béc sạch và đều tia.

• Chọn nơi pha thuốc thoáng mát, xa khu vực sinh hoạt, nguồn nước và vật nuôi.

• Mang đầy đủ đồ bảo hộ: khẩu trang, kính mắt, găng tay, quần áo dài tay, ủng cao su.

Pha thuốc đúng hướng dẫn

• Đọc kỹ nhãn thuốc để biết liều lượng và nồng độ pha cụ thể (ví dụ: 25ml thuốc/16 lít nước).

• Dùng đúng dụng cụ đo lường, không “ước chừng bằng mắt”.

• Pha thuốc theo thứ tự: rót nước trước, cho thuốc sau, khuấy đều.

• Không pha lẫn nhiều loại thuốc với nhau nếu không có kiến thức hoặc hướng dẫn rõ ràng (tránh phản ứng hóa học gây cháy lá hoặc mất tác dụng).

Phun thuốc đúng kỹ thuật

• Phun đều trên toàn bộ cây, chú ý mặt dưới lá – nơi sâu thường trú ẩn.

• Phun theo hướng xuôi gió, không phun ngược chiều gió để tránh thuốc dính vào người.

• Không phun khi trời sắp mưa, có gió lớn hoặc lúc nắng gắt (thường chọn sáng sớm hoặc chiều mát).

• Điều chỉnh đầu phun sao cho tia sương mịn, không quá mạnh để tránh trôi thuốc.

Xử lý sau khi phun

• Rửa tay chân, mặt, thay quần áo ngay sau khi hoàn thành.

• Dụng cụ pha/phun thuốc nên rửa kỹ, phơi khô, cất nơi an toàn, tránh xa trẻ em.

• Bao bì, chai lọ thuốc BVTV đã dùng phải thu gom đúng nơi quy định, không vứt ra sông, ao hồ, ruộng, mương máng.

• Nếu thấy dấu hiệu bị ngộ độc (chóng mặt, buồn nôn, đau đầu…), cần rửa ngay bằng nước sạch và đến cơ sở y tế gần nhất.

Đảm bảo thời gian cách ly

• Không thu hoạch rau quả ngay sau khi phun thuốc. Phải tuân thủ đúng thời gian cách ly ghi trên bao bì thuốc (thường từ 5–14 ngày tùy loại).

• Điều này giúp đảm bảo sản phẩm không còn dư lượng thuốc, an toàn cho người tiêu dùng.

Lưu ý quan trọng: Bà con nên ghi chép lại ngày phun, loại thuốc đã dùng, nồng độ và thời gian cách ly để theo dõi, canh lịch thu hoạch chính xác. Ngoài ra, thường xuyên thay đổi hoạt chất thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc của sâu bệnh.

Phun thuốc đúng cách bảo vệ cây và sức khỏe con người

Vì sao nguyên tắc 4 đúng lại quan trọng với canh tác theo khuyến nghị của Bộ NN&PTNT

Trong bối cảnh nông nghiệp hiện đại hướng đến an toàn, bền vững và hiệu quả, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (NN&PTNT) luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ nguyên tắc 4 đúng khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV). Đây không chỉ là quy tắc kỹ thuật, mà còn là cơ sở cốt lõi giúp người nông dân:

• Bảo vệ sức khỏe: Phun thuốc đúng cách giúp giảm tồn dư hóa chất, an toàn cho cả người trồng lẫn người tiêu dùng.

• Giảm kháng thuốc: Dùng đúng thuốc, đúng lúc giúp sâu bệnh không kháng thuốc, tiết kiệm chi phí phun nhiều lần.

• Bảo vệ môi trường: Giảm lượng thuốc thải ra đất và nguồn nước, giữ hệ sinh thái cân bằng.

• Dễ đạt tiêu chuẩn VietGAP: Là điều kiện bắt buộc nếu bà con muốn bán vào siêu thị hoặc xuất khẩu.

4 nguyên tắc vàng theo khuyến nghị của Bộ NN&PTNT

Gợi ý các loại thuốc BVTV an toàn, hiệu quả theo nguyên tắc 4 đúng

Antracol 70WP: Thuốc trừ nấm bệnh cây trồng Antracol 70WP là một thuốc bảo vệ thực vật phổ rộng, ở dạng bột thấm nước, có độ phủ tốt và khả năng bám dính cao. ANTRACOL không chỉ giúp phòng trừ nhiều loại bệnh hại mà còn được bổ sung kẽm (Zinc), tạo lớp "áo giáp kẽm" giúp cây trồng khỏe mạnh và tăng sức đề kháng với điều kiện bất lợi.

NeemNim Ấn Độ: NeemNim Ấn Độ là sản phẩm thuộc nhóm thuốc trừ sâu được chiết xuất hoàn toàn từ thảo mộc thiên nhiên giúp phòng trừ hiệu quả nhiều loại sâu hại như đục lá, rệp sáp, cánh lụa, sâu tơ, sâu xanh da láng… vô cùng an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường.

Ridomil Gold 68WG: Thuốc trừ bệnh cây trồng Ridomil Gold 68WG là một loại thuốc bảo vệ thực vật chuyên dụng, vừa trừ bệnh, trừ sâu, vừa trừ nấm với thành phần hoạt chất Metalaxyl và Mancozeb mang lại tác dụng tối ưu và hiệu quả. Sản phẩm giúp tiêu diệt hoàn toàn nấm bệnh, đồng thời phục hồi cây trồng một cách hiệu quả.

Physan 20SL: Thuốc sát khuẩn Physan 20SL là thuốc bảo vệ thực vật có khả năng trừ bệnh thối nhũn với đặc tính sát khuẩn cực mạnh, phổ tác dụng rộng, giúp tiêu diệt hầu hết các mầm bệnh gây hại cho cây trồng như: nấm, vi khuẩn, virus, rong rêu, tảo..

ANVIL 5SC: Thuốc ANVIL 5SC là một loại thuốc bảo vệ thực vật được sản xuất từ hoạt chất Hexaconazole với hoạt lực mạnh mẽ, giúp trừ hiệu quả các loại bệnh trên cây trồng như: khô hoa, lem lép hạt, bạch vòng, bạch, rỉ sét, thối cổ rễ, vàng lá,...

Trên đây là những sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật chất lượng đến từ Nông Nghiệp Phố, đáp ứng đa dạng nhu cầu phòng trừ sâu bệnh và nấm hại cho cây trồng. Mỗi sản phẩm đều mang lại hiệu quả rõ rệt và an toàn cho người sử dụng. 

Những câu hỏi thường gặp về 4 đúng trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Nếu chỉ sai 1 trong 4 đúng thì có sao không?

Có. Sai một bước cũng có thể khiến thuốc mất tác dụng, sâu bệnh kháng thuốc, cây bị hại nặng hơn, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường.

Có thể áp dụng 4 đúng cho cả rau, hoa, cây ăn trái không?

Có. Nguyên tắc 4 đúng áp dụng cho mọi loại cây trồng, từ rau màu đến cây công nghiệp, hoa kiểng hay cây ăn trái.

Làm sao để biết chọn đúng loại thuốc?

Bà con cần xác định rõ loại sâu bệnh hại đang gây ra, rồi đọc kỹ nhãn thuốc để chọn sản phẩm có hoạt chất đặc trị đúng loại đó.

Pha thuốc nhiều hơn hướng dẫn để "diệt cho chắc" có được không?

Không nên. Pha quá liều có thể làm cháy lá, ngộ độc cây, gây tồn dư hóa chất và ảnh hưởng sức khỏe người dùng. Chỉ dùng đúng liều lượng, đúng nồng độ theo hướng dẫn trên bao bì.

Việc áp dụng đúng nguyên tắc 4 đúng trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không chỉ giúp bà con nâng cao hiệu quả phòng trừ sâu bệnh mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe, môi trường và chất lượng nông sản. Mỗi bước từ chọn đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng liều lượng đến đúng cách sử dụng đều có vai trò quan trọng và cần được thực hiện cẩn trọng, khoa học. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về loại thuốc phù hợp, cách pha, liều lượng hay kỹ thuật phun đúng, đừng ngần ngại liên hệ Nông Nghiệp Phố để được hỗ trợ nhanh chóng và tận tình.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Website: https://nongnghieppho.vn/ 

• Hotline: 086 5399 086