Cách ủ phân bò với Trichoderma chuẩn kỹ thuật, nhanh hoai mục
Lê Trần Han Ny
Th 4 28/05/2025
Nội dung bài viết
Cách ủ phân bò với Trichoderma là bước quan trọng giúp bà con tận dụng nguồn phân hữu cơ hiệu quả mà vẫn an toàn cho đất và cây trồng. Nếu dùng phân tươi trực tiếp, cây dễ bị xót rễ, đất nhiễm nấm bệnh. Cùng Nông Nghiệp Phố tìm hiểu chi tiết ngay!
Phân bò là gì? Vì sao cần phải ủ trước khi sử dụng?
Phân bò là loại phân hữu cơ tự nhiên được lấy từ chất thải của bò. Trong nông nghiệp, đây là nguồn dinh dưỡng giàu mùn, kali, canxi và các vi sinh vật có lợi – rất tốt cho đất và cây trồng. Tuy nhiên, không phải lúc nào bà con cũng có thể sử dụng phân bò ngay sau khi thu gom.
Phân bò tươi chứa nhiều vi sinh vật chưa phân giải, đặc biệt là mầm bệnh, hạt cỏ dại, trứng giun sán và amoniac – những yếu tố có thể gây hại cho cây. Ngoài ra, độ ẩm cao và chưa hoai mục còn dễ làm rễ cây bị xót, đất bị nóng và phát sinh mùi hôi khó chịu.
Chính vì vậy, ủ phân bò là cực kỳ cần thiết. Quá trình ủ giúp:
Phân hủy chất hữu cơ thô, tạo ra nguồn mùn dễ tiêu.
Loại bỏ mầm bệnh và các yếu tố gây hại.
Làm giảm mùi hôi, tăng độ tơi xốp và cải thiện cấu trúc đất.
Giúp bà con sử dụng phân một cách hiệu quả, an toàn và tiết kiệm hơn.
Đặc biệt, khi kết hợp với nấm Trichoderma, quá trình ủ sẽ diễn ra nhanh hơn, phân hoai mục đều và chất lượng vượt trội hơn nhiều lần so với ủ thông thường.
Ủ phân bò làm giảm mùi hôi, tăng độ tơi xốp và cải thiện cấu trúc đất
Nấm Trichoderma là gì? Tác dụng nổi bật trong việc ủ phân bò
Trichoderma là một loại nấm đối kháng có lợi, thường được ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp hữu cơ. Chúng sinh trưởng mạnh trong môi trường giàu chất hữu cơ, có khả năng phân giải cellulose và ức chế vi sinh vật gây bệnh trong đất.
Khi được sử dụng để ủ phân bò, nấm Trichoderma phát huy nhiều vai trò nổi bật như:
Thúc đẩy quá trình hoai mục nhanh hơn: Nhờ khả năng phân hủy nhanh các thành phần hữu cơ như xenlulo, lignin, Trichoderma giúp phân bò chuyển hóa thành dạng mùn ổn định chỉ sau vài tuần.
Tiêu diệt mầm bệnh có hại: Trichoderma cạnh tranh và ức chế các nấm bệnh như Fusarium, Pythium, Rhizoctonia – vốn thường tồn tại trong phân bò tươi và đất chưa xử lý.
Cải tạo đất trồng: Việc sử dụng phân bò ủ với Trichoderma giúp cải thiện kết cấu đất, tăng độ tơi xốp, giữ ẩm tốt hơn và tạo môi trường thuận lợi cho rễ phát triển.
Tăng khả năng kháng bệnh cho cây: Không chỉ bảo vệ rễ, Trichoderma còn kích thích cây tạo kháng thể tự nhiên, giúp giảm nhu cầu sử dụng thuốc hóa học.
Lợi ích của việc ủ phân bò với Trichoderma
Cách ủ phân bò tại nhà với Trichoderma
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu cần thiết
Để quá trình ủ diễn ra thuận lợi, bà con cần chuẩn bị:
Phân bò tươi: khoảng 1 tấn
Chất độn: vỏ trấu, rơm rạ, hoặc các loại bã thực vật khác, khoảng 5–6 m³
Chế phẩm vi sinh Trichoderma: 3–4 kg
Phân NPK: 2 kg để cung cấp dinh dưỡng cho vi sinh vật
Dụng cụ: Cuốc, xẻng, cào, bình tưới nước
Bạt nilon hoặc bao tải: Dùng để che đống ủ
Bước 2: Trộn chế phẩm Trichoderma với chất độn
Cắt nhỏ chất độn để dễ phân hủy
Rơm rạ tươi cần được ủ trước 25–30 ngày
Rơm khô cần làm ẩm ít nhất 12 tiếng
Trộn đều chế phẩm Trichoderma vào chất độn
Có thể bổ sung cám gạo để tăng hoạt tính vi sinh
Mẹo nhỏ: Trộn đến đâu, dùng hết đến đó để đảm bảo hiệu quả. Nếu còn dư, phải bảo quản nơi kín, khô mát.
Bước 3: Xếp lớp và tiến hành ủ
Chọn nơi khô ráo, nền cứng hoặc lót bạt bên dưới
Trải lớp phân bò dày 7–10 cm
Rải lớp hỗn hợp chất độn + Trichoderma lên trên
Rải tiếp lớp mỏng phân NPK
Lặp lại các lớp cho đến khi đống phân cao khoảng 1–1,5 m
Thời gian ủ: Trung bình từ 25–40 ngày, tùy theo điều kiện thời tiết và độ hoai mục mong muốn.
Nhiệt độ lý tưởng: 40–60°C trong giai đoạn đầu, giúp tiêu diệt mầm bệnh và hạt cỏ dại.
Bước 4: Che phủ và đảo trộn định kỳ
Che phủ đống ủ bằng bạt hoặc vải bạt kín, tránh nước mưa hoặc ánh nắng trực tiếp.
Đảo trộn định kỳ mỗi 7–10 ngày, giúp phân hoai mục đều, giảm hiện tượng yếm khí gây thối, mốc, hôi.
Nhiệt độ đạt 40–50°C là lý tưởng nhất
Nếu nhiệt vượt quá 60°C → đảo trộn, tưới nước giảm nhiệt
Nếu nhiệt thấp <50°C → thêm vi sinh, đảo lại để kích hoạt
Bước 5: Phân ủ đạt tiêu chuẩn và cách sử dụng hiệu quả
Dấu hiệu phân hoai mục đạt chuẩn:
Màu nâu sẫm, tơi xốp, mùi thơm nhẹ như đất rừng.
Không còn mùi khai, mốc trắng phủ bề mặt đã tan.
Không còn hạt cỏ, mầm bệnh, độ ẩm khoảng 30–40% và nhiệt độ đống ủ giảm về mức bình thường (gần bằng nhiệt độ môi trường).
Cách sử dụng:
Dùng để bón lót cho cây rau màu, cây ăn trái, hoa kiểng…hoặc bón quanh gốc sau thu hoạch
Trộn vào giá thể trồng rau sạch tại nhà.
Có thể bảo quản trong bao, nơi khô ráo để dùng dần.
Cách ủ phân bò với Trichoderma đúng kỹ thuật, nhanh hoai mục
Một số lưu ý để ủ phân bò thành công, không bị hôi, nấm mốc
Trong quá trình ủ phân bò, nếu xử lý sai kỹ thuật, rất dễ phát sinh mùi hôi, nấm mốc hoặc làm chậm quá trình hoai mục. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để bà con tránh gặp phải sai sót:
Đảm bảo độ ẩm hợp lý
Nếu đống ủ quá khô, nấm Trichoderma sẽ không hoạt động mạnh, quá trình phân giải bị chậm.
Nếu quá ướt, sẽ xảy ra hiện tượng yếm khí, khiến phân bị thối và bốc mùi khó chịu.
Cách kiểm tra: Nắm nhẹ một nắm phân – nếu thấy ẩm tay mà không nhỏ nước là đạt chuẩn.
Đảo trộn định kỳ
Không đảo trộn sẽ khiến phân hoai mục không đều, dễ bị úng cục ở giữa đống ủ.
Nên đảo định kỳ 7–10 ngày/lần, giúp khí oxy luân chuyển đều, kích thích nấm Trichoderma phát triển mạnh và giảm mùi hôi hiệu quả.
Dùng đúng nguyên liệu
Tuyệt đối không trộn rác thải sinh hoạt, bao nilon, kim loại hoặc phân bò bị lẫn nước rửa chuồng quá bẩn.
Nếu dùng phân bò tươi, cần tăng thêm chế phẩm và đảo kỹ hơn do độ ẩm cao.
Lựa chọn vị trí ủ phù hợp
Nơi ủ nên thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và không bị ngập nước.
Với hộ gia đình, có thể ủ trong thùng xốp, thùng nhựa có lỗ thoát khí, đặt nơi khô ráo.
Câu hỏi thường gặp về cách ủ phân bò
Phân bò ủ bao lâu thì dùng được?
Thông thường, phân bò cần ủ từ 25 đến 40 ngày để đạt độ hoai mục tốt nhất. Nếu trời lạnh hoặc ủ trong điều kiện không lý tưởng, thời gian có thể kéo dài hơn.
Có thể ủ phân bò tươi không?
Có thể, nhưng phân bò tươi cần được xử lý kỹ hơn về độ ẩm và phải phối trộn với chế phẩm Trichoderma để tránh mùi hôi và mầm bệnh.
Phân bò khô có cần ủ không?
Phân bò khô vẫn nên ủ để tăng độ tơi xốp, loại bỏ hạt cỏ dại và nâng cao chất lượng dinh dưỡng cho đất.
Làm sao để phân bò không còn mùi sau khi ủ?
Đảm bảo đảo trộn đều, giữ ẩm vừa phải và sử dụng nấm Trichoderma giúp phân phân giải hoàn toàn, giảm mùi hôi.
Phân bò ủ xong có trồng rau ăn lá được không?
Hoàn toàn được, phân ủ hoai mục giúp đất giàu dinh dưỡng, an toàn và không gây độc hại cho rau ăn lá.
Như vậy, để ủ phân bò đạt hiệu quả, bà con cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc ủ phân, chọn đúng chế phẩm Trichoderma và thực hiện đúng kỹ thuật từ khâu chuẩn bị, phối trộn, đến theo dõi nhiệt độ trong suốt quá trình ủ. Khi ủ đúng cách, phân bò không chỉ hoai mục nhanh mà còn trở thành nguồn phân hữu cơ an toàn, giàu dinh dưỡng cho cây trồng.
Nếu bạn đang tìm kiếm đất trồng, hạt giống, phân bón, giá thể hay các dụng cụ làm vườn để trồng rau, hoa, cây ăn trái ngay tại nhà, đừng quên ghé Nông Nghiệp Phố – nơi cung cấp đầy đủ giải pháp làm vườn tiện lợi, uy tín và thân thiện với nhà nông thành thị!
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Website: https://nongnghieppho.vn/
Hotline: 086 5399 086
Zalo: https://zalo.me/