Trồng và chăm sóc hoa thiên lí chưa bao giờ dễ như thế này

Bạn có biết rằng hoa thiên lý không chỉ làm đẹp không gian mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe? Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách trồng hoa thiên lý đúng kỹ thuật để cây ra nhiều hoa và phát triển bền vững. Hãy cùng Nông Nghiệp Phố khám phá bí quyết giúp giàn hoa thiên lý xanh tốt, nở rộ quanh năm ngay tại nhà!

Hoa thiên lý là gì? Đặc điểm và ý nghĩa

Hoa thiên lý (Telosma cordata) là một loại thực vật dạng dây leo, thuộc họ Thiên lý (Asclepiadaceae). Cây có nguồn gốc từ khu vực nhiệt đới và được ưa chuộng tại Việt Nam nhờ mùi hương thanh khiết, tác dụng dinh dưỡng cao.

Cái tên “thiên lý” xuất phát từ truyền thuyết dân gian, ám chỉ hương thơm lan tỏa hàng ngàn dặm. Loài hoa này tượng trưng cho tình yêu chung thủy, sự chân thành và vẻ đẹp mộc mạc của làng quê Việt Nam.

Đặc điểm nhận biết cây hoa thiên lý

Thân leo bền bỉ: Cây không có tua cuốn mà leo bằng thân mềm, dài từ 1 – 10m. Thân non, màu lục vàng ánh sáng, có lông tơ, và tiết nhựa trắng khi bị cắt tỉa.
Lá hình trái tim, đầu nhọn: Lá màu xanh bóng, mỏng, mép lá cong nhẹ lên, cuống dài 1,5 – 5cm. Gân lá nổi rõ, giúp cây quang hợp tốt.
Hoa nở thành chùm: Hoa có màu xanh lục ánh vàng, mọc theo xim tán từ 15 – 30 bông. Cánh hoa dày, tỏa hương thơm nồng vào ban đêm.
Quả thiên lý: Hình mũi mác, dài 7 – 13cm, rộng 2 - 4 cm, chứa hạt dẹt có màng mỏng, phát tán nhờ gió.

Các đặc điểm nhận biết hoa thiên lý

Cách trồng hoa thiên lý đơn giản tại nhà ai cũng có thể làm được

Trồng hoa thiên lý bằng hạt khá phức tạp, tốn nhiều thời gian và hiệu quả không cao. Vì vậy, Nông Nghiệp Phố khuyến khích áp dụng cách trồng hoa thiên lý bằng phương pháp giâm cành, giúp cây phát triển nhanh, dễ chăm sóc và đạt năng suất tốt hơn.

Bước 1: Chuẩn bị đất trồng

Để cây sinh trưởng tốt, bạn nên sử dụng đất sạch, trộn thêm trấu hun, mụn dừa,... và phân bón hữu cơ như phân bò, phân trùn quế, phân gà Nhật,...theo tỷ lệ 3 đất sạch : 3 phân hữu cơ : 4 giá thể giữ ẩm.

Sau đó, bạn có thể bổ sung chế phẩm nấm Tricoderma sẽ giúp tăng cường hệ vi sinh trong đất, hạn chế nấm bệnh, giúp cây tăng trưởng khỏe mạnh.

Tuy nhiên để dễ dang và tiết kiệm thời gian, bạn có thể chọn đất sạch hữu cơ Sfarm chuyên cho rau củ quả để trồng dễ dàng hơn.

Ngoài ra, nếu bạn ở phố hoặc không gian vườn quá nhỏ thì bạn có thể trồng hoa thiên lý trên sân thượng. Đầu tiên bạn cần chọn chậu có lỗ thoát nước tốt để tránh ngập úng, hãy sử dụng thùng xốp, chậu nhựa mềm hoặc chậu Aquaponics chuyên trồng rau củ quả để tận dụng không gian hiệu quả.

Chuẩn bị đất trồng hoa thiên lý

Bước 2: Chuẩn bị cây con

Để giâm cành hoa thiên lý hiệu quả, bạn cần chuẩn bị giá thể phù hợp như giá thể mụn dừa, giá thể trấu hun, giá thể Peatmoss… Sau đó, cho giá thể vào chậu nhựa mềm đã chuẩn bị sẵn.

Tiến hành cắt các cành bánh tẻ từ cây thiên lý mẹ, không quá non cũng không quá già, dài khoảng 15-20cm, có 2-3 mắt, không sâu bệnh. Giâm cành vào chậu giá thể đã chuẩn bị, cắm xéo 4-6cm với độ nghiêng khoảng 45 độ để giúp cây phát triển tốt.

Để kích thích rễ phát triển nhanh, Nông Nghiệp Phố khuyến khích sử dụng phân bón kích rễ như N3M, Org Hum, Acroots, axit humic 322… tưới định kỳ 5-7 ngày/lần.

Sau khi giâm cành, đặt chậu ở nơi mát mẻ, tưới nước thường xuyên. Khoảng 1 tháng sau, khi cây con ra rễ đầy đủ, cao khoảng 30cm, bạn có thể chuyển sang đất trồng đã chuẩn bị.

Chuẩn bị câu con và cách giâm cây con trong chậu

Bước 3: Chăm sóc cây

Tưới nước

Khi cây còn nhỏ, cần tưới 2 lần/ngày vào sáng và chiều để giữ ẩm, tránh mất nước. Bạn có thể dùng vòi sen, hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc que cắm tưới lắp chai để tiết kiệm nước và công sức.

Khi cây đã phát triển khỏe mạnh, chỉ cần tưới 1 lần/ngày để tránh nấm bệnh do dư thừa nước.

Hàm lượng dinh dưỡng

Sau 20-25 ngày, cây bước vào giai đoạn sinh trưởng, cần bổ sung phân hữu cơ như phân bò, phân gà Nhật Bản, phân trùn quế… để tăng cường dinh dưỡng. Có thể kết hợp sử dụng phân bón lá hữu cơ như đạm cá, phân bánh dầu giúp cây phát triển mạnh hơn.

Bón thúc lần 1:

Sau khi trồng cây khoảng 40-45 ngày, để cây sinh trưởng mạnh, leo giàn tốt bạn cần bón thúc cho cây bằng các loại phân bón NPK với hàm lượng đạm cao, giúp cây đẻ nhánh nhiều

+ NPK 20-20-15: Sử dụng 4 thìa cà phê cho 1 lít nước và tưới đều cho cây.

+ NPK Minro 30-9-9: Sử dụng 2 thìa cà phê cho 1 lít nước và tưới đều cho cây.

Bón định kì 2 tuần/ lần và lưu ý sau mỗi lần bón phân phải tưới lại bằng nước sạch để cây không bị cháy lá.

Bón thúc lần 2:

Sau đợt bón thúc lần 1 khoảng 25-30 ngày, khi cây phát triển đầy đủ thân cành lá, bạn chuyển sang sử dụng các loại phân NPK có hàm lượng lân và kali cao để cây chuẩn bị bước vào thời kì ra hoa. Bạn sử dụng NPK 15-5-20 pha loãng 50gam cho 1 lít nước và tưới cho cây.

Một số sâu bệnh hại

Thối rễ, chết cây con

Đây là bệnh thường gặp ở hầu hết các loại cây khi cây còn nhỏ, sau khi cây được 5-7 ngày tuổi, cây bị thối gốc héo rũ chết. Nếu không phòng trừ kịp thời sẽ lây hết vườn.

Để phòng trị bệnh này bạn có thể sử dụng các thuốc phòng trừ nấm hại gây ra như Ridomil Gold 68WG, Antracol 70WP…

Sâu xanh, sâu khoang, rầy rệp hại

Khi thấy cây bị sâu bệnh hại tấn công nhẹ thì bạn có thể sử dụng các chế phẩm trừ sâu sinh học như dịch tỏi, hoạt chất sinh học Neem Chito… nặng thì bạn có thể sử dụng Randiant, Confidor…

Bấm ngọn

Sau khoảng 40-50 ngày trồng lúc cây đã lên được 5-6 lá, ta tiến hành ngắt đọt chính, cây sẽ cho 3 nhánh khác. Từ 3 nhánh đó ta tiếp tục ngắt lần 2 cây sẽ cho 9 nhánh. Dây thiên lý càng nhiều nhánh sẽ thuận lợi cho việc ra hoa nhiều.

Bên cạnh đó bạn nên ngắt ngọn khi cây mọc dài để đẻ thêm cành nhánh, nếu dài quá làm cây bò lan, bị yếu. Nên cắt tỉa vào mùa đông để dưỡng sức cho cây, đến mùa xuân cây ra lộc mới.

Làm giàn

Khi cây phát triển đẻ nhánh là thời điểm bạn cần làm giàn cho dây leo. Bạn có thể sử dụng cọc, que cắm làm giàn hay lưới làm giàn để tạo giàn cho cây. Nếu như trồng cạnh hàng rào, bạn có thể tận dụng luôn hàng rào này để cho cây leo cũng rất tiện lợi.

Bước 4: Thu hoạch

Sau khi trồng được 3-4 tháng thì bạn đã có thể thu được những chùm hoa thiên lý ngon ngọt đầu tiên rồi. Tuy nhiên bạn chỉ nên ngắt hái chùm hoa và lá non vào buổi sáng bởi khi đó hàm lượng các chất dinh dưỡng trong hoa là tốt nhất.

Đồng thời khi thu hoạch thì nên tỉa bớt các lá già, ngọn già, gốc chùm hoa già để cây có thể sinh trưởng tốt và tiếp tục cho hoa. Nếu trồng tại nhà và bạn chăm sóc kĩ thì thông thường cây thiên lý sẽ cho thu hoạch 3 ngày một lần.

Thu hoạch hoa thiên lý sau khi trông được khoảng 3-4 tháng

Lợi ích của hoa thiên lý đối với sức khỏe và đời sống

Hoa thiên lý không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam mà còn được biết đến với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật của hoa thiên lý:

Hỗ trợ chữa bệnh trĩ

Hoa thiên lý có tính mát, giúp giải nhiệt, rất tốt cho người mắc bệnh trĩ. Ngoài ra, hoa thiên lý còn có đặc tính sát khuẩn tự nhiên, giúp loại bỏ vi khuẩn và ngăn ngừa viêm nhiễm, hỗ trợ làm lành vết thương.

Người bệnh có thể sử dụng các món canh từ hoa thiên lý như canh cua hoa thiên lý hoặc canh giò hoa thiên lý để tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ điều trị bệnh trĩ.

Hỗ trợ giảm cân tự nhiên

Với hàm lượng chất xơ và diệp lục cao, cùng lượng calo thấp, hoa thiên lý là lựa chọn lý tưởng cho những người muốn giảm cân. Hoa thiên lý giúp tạo cảm giác no lâu, hạn chế hấp thu chất béo, hỗ trợ hiệu quả trong việc kiểm soát cân nặng.

Giúp thanh nhiệt, giảm rôm sảy

Trong những ngày hè nóng bức, trẻ em thường dễ bị rôm sảy. Sử dụng hoa thiên lý trong chế độ ăn, như nấu cháo hoặc bột cho trẻ, có thể giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể, giảm thiểu tình trạng rôm sảy và mang lại cảm giác dễ chịu cho trẻ nhỏ.

Giúp an thần, ngủ ngon hơn

Theo Đông y, hoa thiên lý được biết đến là một vị thuốc có tác dụng an thần, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Vì vậy, bạn có thể kết hợp hoa thiên lý với các nguyên liệu như thịt băm hoặc cá diếc trong bữa ăn hàng ngày có thể giúp giảm căng thẳng, mang lại giấc ngủ sâu và ngon hơn.

Các món ăn thơm ngon bổ dưỡng từ hoa thiên lý.

Chế biến hoa thiên lý thành cách món ăn hấp dẫn cũng là một cách để tăng cường sức khỏe. Dưới đây là một số món ăn thơm ngon, bổ dưỡng được chế biến từ hoa thiên lý, hấp dẫn về hương vị không thể bỏ qua.

Thịt bò xào hoa thiên lý

Món ăn giàu dinh dưỡng, kết hợp giữa vị ngọt của thịt bò và hương thơm đặc trưng của hoa thiên lý. Chỉ cần xào nhanh trên lửa lớn với tỏi phi thơm, nêm nếm gia vị vừa ăn là bạn đã có ngay một món ăn thơm ngon, bổ dưỡng.

Canh chua hoa thiên lý

Canh chua hoa thiên lý có vị thanh mát, giúp giải nhiệt cơ thể. Kết hợp với cá, tôm hoặc thịt bằm cùng nước dùng chua dịu, món canh này không chỉ dễ ăn mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa của chúng ta.

Cháo yến mạch hoa thiên lý

Món cháo bổ dưỡng phù hợp cho trẻ em, người lớn tuổi, người ăn kiêng hoặc cần bồi bổ sức khỏe. Sự kết hợp giữa yến mạch mềm dẻo và hoa thiên lý thanh mát giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng mà không gây cảm giác ngán.

Các món ăn ngon được làm từ hoa thiên lý

Các câu hỏi thường gặp về cách trồng hoa thiên lý

Nhiệt độ và điều kiện lý tưởng để trồng hoa thiên lý?

Hoa thiên lý phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ từ 20 - 35°C, ưa sáng nhưng cần tránh ánh nắng gay gắt vào buổi trưa. Đất trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt để cây sinh trưởng khỏe mạnh.

Cách trồng hoa thiên lý ra hoa nhiều và bền lâu?

Để cây ra hoa nhiều, cần cung cấp đủ ánh sáng, tưới nước đều đặn nhưng không để ngập úng. Cần bón phân cân đối với NPK và phân hữu cơ theo từng giai đoạn sinh trưởng giúp cây duy trì sức sống và ra hoa liên tục trong nhiều năm. Kết hợp, cắt tỉa cành thường xuyên cũng là biện pháp quan trọng giúp cây phát triển tốt hơn.

Trồng hoa thiên lý bao lâu thì thu hoạch?

Sau khoảng 3 - 4 tháng kể từ khi trồng, cây bắt đầu ra hoa và có thể thu hoạch đều đặn trong suốt mùa sinh trưởng.

Bông thiên lý sống được bao lâu?

Nếu được chăm sóc đúng cách, giàn hoa thiên lý có thể sống từ 3 - 5 năm và tiếp tục cho hoa đều đặn hàng năm.

Nên trồng hoa thiên lý vào tháng mấy?

Thời điểm thích hợp nhất để trồng hoa thiên lý là đầu mùa xuân hoặc đầu mùa mưa (tháng 2 - 4 hoặc tháng 7 - 9), khi thời tiết mát mẻ giúp cây nhanh bén rễ và phát triển mạnh.

Chỉ với vài bước đơn giản, bạn đã có thể sở hữu một giàn hoa thiên lý xanh tươi, rợp bóng mát và hoa nở quanh năm. Nông Nghiệp Phố hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn trồng hoa thiên lý dễ dàng hơn. Đừng quên theo dõi chúng tôi để có thêm nhiều kinh nghiệm làm vườn hữu ích! Nếu cần đất trồng, phân bón hay dụng cụ làm vườn chất lượng, ghé ngay Nông Nghiệp Phố.

THÔNG TIN LIÊN HỆ