Cách trồng cây trà xanh tại nhà đơn giản ai cũng làm được

Cách trồng cây trà xanh tại nhà không hề khó. Chỉ cần vài kỹ thuật cơ bản, kết hợp chăm sóc đúng cách và dùng thêm các loại sản phẩm phân hữu cơ, bạn sẽ có ngay nguồn trà sạch mỗi ngày. Cùng Nông Nghiệp Phố khám phá cách trồng và chăm cây trà hiệu quả nhé!

Tìm hiểu cây trà xanh trước khi trồng

Trước khi bắt tay vào trồng cây trà xanh tại nhà, bạn cần nắm được một số thông tin cơ bản như nguồn gốc, đặc điểm và các loại trà xanh phổ biến. 

Nguồn gốc, tên gọi và ý nghĩa

Cây trà xanh, còn gọi là cây chè, có nguồn gốc từ Đông Á, phổ biến tại Việt Nam, Trung Quốc và Nhật Bản. Ở nước ta, cây trà gắn bó lâu đời với người dân, thường thấy ở vùng trung du, miền núi. 

Trong văn hóa Á Đông, trà xanh mang ý nghĩa thanh lọc, bình an và tỉnh thức. Theo y học cổ truyền và hiện đại, trà xanh còn giúp thanh nhiệt, chống oxy hóa và hỗ trợ tim mạch hiệu quả.

Nguồn gốc cây trà xanh

Nhận biết các đặc điểm cây trà xanh

Cây trà xanh thuộc loại cây bụi lâu năm, thân gỗ nhỏ cao từ 1–3m, lá bầu dục nhọn, màu xanh đậm, mặt lá bóng và có lớp lông mịn. Lá non xanh nhạt, thơm nhẹ, là nguyên liệu chính để làm trà. Hoa trà màu trắng ngà, mọc đơn hoặc thành cụm, nở vào cuối thu, quả chứa 1–3 hạt.

Đặc điểm cây trà xanh

Một số loại trà xanh phổ biến hiện nay

Trà xanh có nhiều giống khác nhau, mỗi loại mang hương vị và hình dáng riêng, phù hợp với từng mục đích sử dụng.

• Trà Tân Cương Thái Nguyên: Được biết đến rộng rãi với hương thơm cốm đặc trưng, vị chát dịu, hậu ngọt sâu, phù hợp để pha trà uống hằng ngày. Loại trà này được trồng ở vùng đất đồi trung du Thái Nguyên. 

• Trà Shan Tuyết: Gồm các giống trà mọc tự nhiên ở vùng núi cao như Hà Giang, Lào Cai. Lá to, phủ lớp lông trắng mịn như tuyết. Trà có hương thơm đặc trưng, vị đậm, thường được xếp vào nhóm trà cổ thụ đặc sản.

• Trà Bát Tiên: Giống trà ôn đới được trồng nhiều ở Bảo Lộc (Lâm Đồng), thường được sử dụng để sản xuất trà oolong hoặc trà xanh chất lượng cao. Lá của giống này nhỏ, màu xanh sáng, vị trà nhẹ nhàng, hậu ngọt.

• Trà Kim Tuyên: Cũng được trồng phổ biến ở Đà Lạt – Bảo Lộc, có hương thơm sữa nhẹ, hậu vị thanh. Thường được dùng trong các dòng trà cao cấp hoặc trà túi lọc tiện dụng.

Các loại cây trà xanh

Cách trồng cây trà xanh tại nhà đúng kỹ thuật

Để trồng cây trà xanh tại nhà đạt hiệu quả cao, bạn chỉ cần chú ý đến một số yếu tố cơ bản như thời điểm trồng, giống cây, đất trồng và chăm sóc đúng cách. 

Dưới đây là bước nền quan trọng giúp cây phát triển mạnh, cho lá tươi xanh quanh năm.

Cách trồng cây trà xanh tại nhà

Thời vụ thích hợp trồng cây trà xanh

Thời điểm tốt nhất để trồng trà xanh là vào đầu mùa xuân hoặc đầu mùa thu. Lúc này thời tiết mát mẻ, đất có độ ẩm cao, giúp cây bén rễ nhanh và hạn chế sâu bệnh.

Chọn giống phù hợp

Bạn nên chọn giống trà địa phương có sức sống khỏe, dễ trồng, phù hợp với điều kiện khí hậu nơi bạn sinh sống. Ưu tiên cây giống có nguồn gốc rõ ràng, không sâu bệnh, lá xanh tươi, thân chắc khỏe.

Chọn giống cây trà xanh 

Chuẩn bị vật dụng trồng cây

Để trồng trà xanh tại nhà, bạn cần chuẩn bị chậu trồng hoặc thùng xốp có lỗ thoát nước, đất tơi xốp giàu dinh dưỡng, bổ sung thêm các loại phân hữu cơ như phân trùn quế để hỗ trợ cây phát triển bền vững.

Cách trồng cây trà xanh

Trà xanh có thể trồng bằng hạt hoặc giâm cành. Tùy điều kiện mà bà con lựa chọn cách phù hợp để cây dễ bén rễ, phát triển tốt.

Trồng cây bằng hạt

Ngâm hạt giống chắc, không sâu bệnh trong nước ấm 8–12 giờ, rồi ủ khăn ẩm 2–3 ngày đến khi nứt nanh. Gieo vào khay trộn phân hữu cơ hoai mục như phân trùn quế viên nén, giữ ẩm thường xuyên. Sau 15–20 ngày, khi cây ra lá thật và cao khoảng 20cm, bạn có thể chuyển sang chậu trồng. 

Trồng cây trà xanh bằng hạt

Trồng cây bằng cành

Chọn cành bánh tẻ dài 15–20 cm,  cắt vát gốc rồi ngâm vào dung dịch kích rễ như ATONIK(10ml), rồi cắm vào đất trộn phân hữu cơ. Giữ ẩm và che nắng nhẹ trong 7–10 ngày. Sau 2–3 tuần, khi cành ra rễ, có thể trồng ra đất hoặc chậu, nhưng cần theo dõi độ ẩm để tránh héo.

Trồng cây trà xanh bằng cành

Phương pháp chăm sóc cây trà xanh ra nhiều lá

Để cây trà xanh phát triển nhiều lá, bạn nên tưới nước 1–2 lần/ngày, đảm bảo đất thoát nước tốt nhưng vẫn giữ độ ẩm. Cây cần ánh sáng nhẹ 3–4 giờ mỗi ngày và đất tơi xốp, giàu hữu cơ. Nên bón bổ sung phân trùn quế định kỳ 10–15 ngày/lần để cung cấp dinh dưỡng ổn định, giúp lá xanh mướt, mọc đều.

Sau mỗi đợt thu hái, hãy tỉa cành già, kết hợp phun phân hữu cơ dạng nước như Amino để phục hồi cây. Theo dõi sâu bệnh thường xuyên và xử lý sớm bằng chế phẩm sinh học như Neem oil để cây ít sâu bệnh và lun xanh mướt. 

Chăm sóc cây trà xanh

Cách thu hoạch lá trà xanh

Bạn nên thu hoạch lá vào sáng sớm khi lá còn tươi và đậm hương. Chỉ hái lá non, tránh hái cả lá già hoặc ngọn non để cây không bị mất sức. Có thể hái 10–15 ngày/lần tùy theo tốc độ phát triển của cây.

Phương pháp làm khô lá trà xanh giữ nguyên hương vị

Lá trà sau khi thu hái nên được rửa sạch, để ráo rồi đem phơi nắng nhẹ 1–2 ngày hoặc sao khô trên chảo lửa nhỏ 5–7 phút để giữ hương. Không nên phơi dưới nắng gắt vì sẽ làm mất màu và hương thơm. Sau khi khô, bảo quản lá trong lọ kín, tránh ánh nắng để giữ chất lượng lâu dài.

Làm khô trà xanh đúng cách

Bí quyết nấu nước trà xanh chuẩn vị ngon

Đun nước đến khoảng 80–90°C, cho lá trà vào ấm sứ hoặc thủy tinh, tráng sơ qua nước đầu. Hãm trà trong 3–5 phút rồi rót ra chén. Tránh nước quá nóng hoặc ngâm quá lâu khiến trà bị chát và mất mùi.

Bí quyết nấu nước trà ngon

Những công dụng cây trà xanh mang lại

Không chỉ dễ trồng tại nhà, cây trà xanh còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, giúp bạn có thể tận hưởng trà xanh sạch ngay tại vườn nhà.

• Cải thiện chức năng não
  Trà xanh chứa caffeine ở mức độ vừa phải và axit amin L-theanine, giúp cải thiện sự tập trung, tăng cường trí nhớ và hiệu suất não bộ. Uống trà thường xuyên có thể giúp bạn tỉnh táo, giảm căng thẳng và làm việc hiệu quả hơn.

• Chất chống oxy hóa mạnh mẽ
  Trong trà xanh có chứa catechin – chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào, giảm quá trình lão hóa. Nhiều nghiên cứu cho thấy uống trà xanh đều đặn có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư vú, tuyến tiền liệt và đại tràng.

• Hỗ trợ đốt cháy calories
  Uống 2–3 ly trà xanh mỗi ngày giúp tăng cường trao đổi chất và hỗ trợ đốt cháy khoảng 100 calories. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người đang giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng.

• Kiểm soát cholesterol
  Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, các hợp chất EGCG trong trà xanh giúp làm giảm LDL cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), từ đó hỗ trợ phòng ngừa các bệnh tim mạch hiệu quả.

• Hỗ trợ kiểm soát đường huyết
  Trà xanh giúp cải thiện độ nhạy insulin và điều hòa lượng đường trong máu, hỗ trợ người bị tiểu đường hoặc có nguy cơ mắc bệnh kiểm soát tốt hơn.

• Tốt cho răng miệng
  Nhờ đặc tính kháng khuẩn, trà xanh giúp ngăn ngừa sâu răng, hôi miệng và bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

• Ngăn ngừa bệnh Alzheimer và Parkinson
  Một số nghiên cứu cho thấy trà xanh có chứa chất polyphenol có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến như Alzheimer và Parkinson.

Công dụng của cây trà xanh

Giải đáp các thắc mắc khi trồng cây trà xanh tại nhà

Cây trà xanh trồng bao lâu thì thu hoạch?

Thông thường, cây trà xanh mất khoảng 12–18 tháng để phát triển ổn định và đủ điều kiện thu hoạch lá, nhưng thời gian này cũng có thể thay đổi tùy vào giống cây, điều kiện chăm sóc và khí hậu. Nếu được trồng đúng kỹ thuật và chăm sóc tốt, cây có thể cho lứa thu đầu tiên từ năm thứ hai trở đi.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống nước chè xanh mỗi ngày?

Uống chè xanh hằng ngày với lượng vừa phải có thể hỗ trợ bạn thanh lọc cơ thể, giảm nguy cơ tim mạch, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường trí nhớ. Tuy nhiên, uống quá nhiều hoặc vào lúc đói có thể gây kích ứng dạ dày.

Cây chè sống được bao lâu?

Cây trà xanh có tuổi thọ rất cao, có thể sống và cho thu hoạch ổn định từ 30 đến hơn 40 năm nếu được trồng ở điều kiện khí hậu thích hợp, chăm sóc đều đặn và cắt tỉa hợp lý.

Cây trà xanh trồng đất gì?

Cây thích hợp với đất thịt pha cát hoặc đất đỏ bazan có độ tơi xốp cao, thoát nước tốt, độ pH trung tính (khoảng 5,5 – 6,5). Bổ sung phân hữu cơ giúp tăng độ mùn và giữ ẩm hiệu quả hơn.

Chè xanh được trồng vào tháng mấy?

Thời điểm trồng chè lý tưởng là vào đầu mùa xuân (tháng 2–3) hoặc đầu mùa thu (tháng 9–10), khi thời tiết mát mẻ và có mưa đều. Điều này giúp cây dễ bén rễ và phát triển ổn định.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm rõ cách trồng cây trà xanh tại nhà từ việc chọn giống, chăm sóc cho đến thu hoạch và bảo quản. Trồng trà xanh không chỉ mang lại nguồn trà sạch, an toàn mà còn giúp không gian sống thêm xanh mát, thư giãn. Cùng tham khảo thêm nhiều kiến thức hữu ích tại Nông Nghiệp Phố nhé!