Hướng dẫn cách trồng Chi lan Hoàng Thảo đúng kỹ thuật cho nhà vườn

Chi lan Hoàng Thảo là một trong những dòng lan đẹp và đa dạng nhất, nổi bật với hình dáng độc đáo và hương thơm quyến rũ. Tuy nhiên, mỗi giống trong chi Lan này lại có đặc điểm sinh trưởng riêng, đòi hỏi người trồng cần nắm rõ để chăm sóc hiệu quả. Trong bài viết dưới đây, Nông Nghiệp Phố sẽ hướng dẫn chi tiết cách trồng Chi lan Hoàng Thảo theo từng nhóm đặc thù để cây ra hoa khỏe, đúng vụ và hạn chế sâu bệnh.

Đặc điểm của Chi lan Hoàng Thảo

Dendrobium là một loài lan gồm trên 1500 giống mọc từ phía Tây Ấn Độ tới Đông Nam Á, Châu Úc và các hòn đảo tại Thái Bình Dương. Theo các tài liệu chúng tôi đã sưu tầm được, Việt Nam có khoảng trên 110 giống. Những giống này thường mọc ở trên các cao độ khác nhau cho nên cách trồng cũng chia ra làm 2 nhóm:

Rụng lá vào mùa Thu

Den anosmum (Phi Điệp, Dã Hạc), Den. aphyllum (Hạc Vĩ), Den. primulinum (Long Tu), Den. wardianum (Ngũ Tinh),... nhóm này cần phải tưới bớt nước vào mùa Thu và tưới rất ít hoặc ngưng hẳn vào mùa Đông nếu ẩm

Xanh lá quanh năm

Den. amabile (thủy tiên tím), Den. chrysanthum, (Phi điệp vàng), Den. lindleyi (Tiểu điệp), Den. chrysotoxum (Kim Diệp),... nhóm này mùa Đông tưới rất ít, khoảng nửa tháng hay 1 tháng lần môt lần và chỉ tưới sơ qua và chỉ tưới khi nào rể hoàn toàn khô hẳn. Ở miền Nam California, ẩm độ xuống rất thấp nhất là lại mưa vào mùa Đông, cho nên cần giữ cho cây khô ráo.

Chi lan Hoàng Thảo với hình dáng độc đáo và hương thơm quyến rũ

Các lưu ý khi chăm lan Hoàng Thảo

Nhiệt độ

Vào mùa Hè nhiệt độ trung bình 26 - 32 độ C vào ban ngày và từ 18 - 21 độ C vào ban đêm tức là cần phải có nhiệt độ cách biệt giữa ngày và đêm hay còn gọi là biên độ nhiệt từ 7 - 11 C. Mùa Đông ban đêm cần lạnh khoảng 10 độ C mới ra hoa. Nên khi chúng ta trồng trong thành phố chúng ta nên chú ý vào mùa đông nên đem cay vào để ở khu vực lạnh nhất, nếu nhất thiết sẽ mang vào máy lạnh luôn. Những giống rụng lá ưa lạnh hơn và những giống lá xanh quanh năm chịu nóng cao hơn.

Ánh sáng

Lan cần nhiều ánh sáng, nếu thiếu ánh sáng lan sẽ không ra hoa. Những giống thuộc nhóm Den. nobile lại cần nhiều nắng hơn cả, lá phải ngả mầu vàng mới đủ nắng. Vào mùa Đông lan cần có nhiều ánh nắng ban ngày, vì ánh nắng làm cho cây ấm áp hơn là ở chỗ rợp mát.

Độ ẩm

Lan cần ẩm độ khoảng 80% vào mùa Hè và 60% vào mùa Đông. Lan mọc trong rừng độ ẩm cao hơn ở nơi chúng ta ở vì nơi đây ít cây cối hơn ở trong rừng, cho nên cần phải tăng cường độ ẩm bằng cách tưới nước xuống dưới đất.

Tưới nước

Thông thường mùa mưa bắt đầu từ cuối Xuân cho đến đầu mùa Thu. Và lúc này cây non bắt đầu mọc, nên tưới vừa phải tức là mỗi tuần một lần và tránh tưới vào ngọn cây lan vì nước đọng trong ngọn sẽ lam cho thối ngọn. Vào mùa Hè khi cây mọc mạnh hãy tưới cho thật nhiều và thật đẫm. Khi cây đã hết lớn tưới thưa đi và gần như ngưng hẳn vào mùa Đông.

Thoáng gió

Dendrobium là một loài Phong lan, vì vậy cần phải ần phải để ở nơi thoáng gió cây mới mọc mạnh và không bị bệnh.

Một số lưu ý khi chăm sóc Chi lan Hoàng Thảo

Những giống thân rũ xuống như Den. anosmum, Den crystallinum, Den. wardianum v.v không nên buộc thẳng lên, như vậy sẽ ít hoa hay không ra hoa.

• Nhóm rụng lá có thể ra hoa từ các thân già từ năm truớc vì vậy không nên cắt bỏ.

• Mùa ra hoa tùy thuộc vào thời tiết nếu nóng sẽ nở hoa sớm và nếu lạnh sẽ chậm nở hoa.

• Thân cây lan già nếu cắt dài 10-15 và để trên rêu ẩm, từ các đốt có thể mọc ra cây con.

Đặc tính ra hoa của Chi lan Hoàng Thảo

Chi lan Hoàng thảo này đặc biệt rất nhạy cảm với thời tiết nên chúng cũng biến đổi để thích nghi liên tục theo từng mùa:

• Mùa Xuân ấm, ẩm: Cây cối đâm chồi nảy lộc, sinh sôi mãnh liệt.
• Mùa Hè nắng nhiều, mưa nhiều: Cây phát triển mạnh, tích luỹ dưỡng chất.
• Mùa Thu mát mẻ, se khô, nắng nhẹ: Cây tích luỹ dưỡng chất thêm, rồi chuyển sang củng cố hoàn thiện, rụng lá giảm thất thoát nước, chuẩn bị ngủ Đông.
• Mùa Đông giá rét, khô hanh: Cây dừng trao đổi chất, "NGỦ" để giữ gìn năng lượng, chờ đến mùa Xuân sẽ sinh nở. Không phải loài Hoàng thảo nào cũng có tập tính như nhau, nhưng các loại mà chúng ta đang quan tâm đều có tập tính ngủ đông như vậy. Đây là yếu tố quan trọng nhất mà chúng ta quan tâm, để điều khiển nó cho ra hoa đúng Tết.

Bí quyết bón phân cho Chi lan Hoàng Thảo

Để cây lan phát triển khỏe mạnh và ra hoa đẹp, việc chăm sóc và bón phân đúng cách là rất quan trọng.

Liều lượng, tần suất và cách bón phân cơ bản

• Liều lượng: Pha ½ thìa cà phê hoặc 1 thìa gạt bằng phân bón NPK tổng hợp chuyên dùng cho lan vào 4 lít nước. (Lưu ý: "gạt bằng" nghĩa là bạn dùng vật phẳng gạt ngang miệng thìa để lấy đúng lượng phân, không bị vun cao).
• Tần suất và cách bón: Nên bón hàng tuần và chỉ bón khi cây non đã mọc mạnh. Luôn tưới nước cho cây vào ngày hôm trước, sau đó mới bón phân vào ngày hôm sau. Tuyệt đối không bón khi cây đang khô hạn. Có thể tưới gốc hoặc phun lên lá, nhưng tránh phun trực tiếp vào ngọn mầm non mới nhú để không gây thối ngọn.

Điều chỉnh loại phân bón theo mùa để kích thích ra hoa

Để khuyến khích cây ra hoa thay vì chỉ ra keiki (cây con), bạn cần điều chỉnh tỷ lệ NPK (Nitrogen - Phốt pho - Kali) theo từng mùa:

• Mùa Xuân - Hè (mùa tăng trưởng mạnh): Sử dụng phân có hàm lượng Đạm (N) cao như NPK 30-10-10 (ví dụ: phân Orchid Bloom, Peters Professional 30-10-10...) để kích thích phát triển thân lá, rễ.
• Mùa Thu (mùa chuẩn bị ra hoa): Chuyển sang sử dụng phân có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cao, ví dụ như NPK 6-30-30 hoặc NPK 10-30-20 để kích thích tích lũy dinh dưỡng và phân hóa mầm hoa.
• Cuối Thu - Đông (mùa nghỉ hoặc kích hoa mạnh): Một số người có thể sử dụng phân có hàm lượng Lân rất cao như NPK 0-50-0 vào cuối mùa Thu. Đặc biệt, nhiều loại lan (nhất là Hoàng thảo thân thòng) cần giai đoạn "nghỉ" vào mùa Đông với việc giảm hoặc ngừng tưới nước và ngừng bón phân hoàn toàn để kích thích ra hoa vào mùa Xuân.

Sử dụng phân hữu cơ

• Các loại phân hữu cơ như phân chuồng hoai mục (phân bò ủ hoai mục) hoặc phân trùn quế rất tốt cho lan, giúp cải tạo giá thể và cung cấp dinh dưỡng bền vững.
• Cách dùng: Luôn pha thật loãng trước khi tưới để tránh làm "sốc" cây hoặc gây nấm bệnh.
• Lưu ý: Tránh bón phân hữu cơ (đặc biệt các loại nhiều đạm) vào mùa Thu và Đông, vì có thể kích thích cây ra keiki thay vì hoa, và dễ gây ẩm mốc.

Một số loại lan có giá trị

Lan Hồ Điệp

• Loài lan phổ biến với cánh hoa dày, màu sắc sang trọng và thời gian nở kéo dài.
• Dễ chăm, thích hợp trong nhà, ưa ánh sáng gián tiếp và độ ẩm ổn định.
• Thường được trưng dịp lễ, Tết vì ý nghĩa may mắn, thịnh vượng.
• Không thuộc Hoàng Thảo nhưng được nhiều người chơi lan yêu thích.

Lan Hồ Điệp phổ biến ở Việt Nam với cánh hoa dày và màu tím rực rỡ

Lan Vũ Nữ

• Hoa nhỏ, nở thành từng chùm dài, thường có màu vàng tươi hoặc nâu.
• Hình dáng hoa như vũ nữ xoay múa, nên rất bắt mắt và duyên dáng.
• Ưa sáng vừa, thoáng khí và không chịu úng nước.
• Dễ trồng, phù hợp cho người mới chơi lan.

Lan Vũ Nữ mang dáng hoa như một vũ công uyển chuyển nhảy múa

Lan Hạc Vỹ

• Giống lan thuộc nhóm Hoàng Thảo, thân mềm buông rũ đẹp mắt.
• Ra hoa vào cuối Đông – đầu Xuân, màu tím hồng nhẹ và thơm.
• Cần tiết chế nước vào mùa Đông để kích thích ra hoa.
• Thân già vẫn có thể cho hoa, không nên cắt bỏ.

Thân mềm rũ xuống mang dáng vẻ thanh lịch, nhẹ nhàng

Lan Thanh Đạm Tuyết Ngọc

• Lan bản địa Việt Nam, hoa màu trắng ngà thanh khiết, có điểm vàng nhạt.
• Ưa khí hậu mát, thoáng gió, thích hợp với vùng núi cao.
• Hương thơm nhẹ nhàng, không quá nồng gắt.
• Là giống lan quý cần được bảo tồn và chăm đúng cách.

Mang màu sắc trắng ngà tinh khiết cùng với hương thơm nhẹ nhàng

Lan Hoàng Thảo Ý Thảo

• Giống lan thuộc nhóm Hoàng Thảo với giả hành tròn, mập mạp, màu xanh ngọc.
• Ra hoa vào cuối Đông – đầu Xuân, hoa có màu sắc hài hòa (thường là trắng/hồng nhạt, môi hoa trắng với các vệt tím đậm ở trung tâm) và có hương thơm nhẹ, lạ, quyến rũ.
• Thân già có thể cho hoa và keiki (cây con), không nên cắt bỏ; cần cắt nước vào mùa Đông để kích thích cây ra hoa.
• Là loài lan có giá trị thẩm mỹ cao, được đánh giá là dễ trồng và chăm sóc, phù hợp với cả người mới chơi.

Hoàng Thảo Ý Thảo mang giá trị thẩm mỹ cao và dễ trồng

Lan Hài Hồng

• Là loài lan hài bản địa Việt Nam, được mệnh danh là "Nữ hoàng của các loài lan hài" với vẻ đẹp độc đáo và thanh tao.
• Hoa có cánh màu hồng phấn hoặc hồng tím nhẹ nhàng, môi hoa hình túi (dạng hài) nổi bật với các chấm li ti và vân đậm hơn, tạo nên sự quyến rũ đặc trưng.
• Ưa khí hậu mát mẻ, ẩm ướt, thích hợp trồng ở những nơi có bóng râm nhẹ và độ thông thoáng tốt.
• Là loài lan quý hiếm, cần được bảo tồn và chăm sóc đúng cách để duy trì sự đa dạng sinh học.

Lan Hài Hồng quý hiếm, cần được giữ gìn và bảo tồn

Các câu hỏi về cách trồng Chi lan Hoàng Thảo 

Chi lan Hoàng Thảo thích hợp trồng ở vùng khí hậu nào?

Chi lan Hoàng Thảo phù hợp với vùng có khí hậu nhiệt đới đến ôn đới, nơi có nhiệt độ dao động từ 18–28°C và độ ẩm cao, thoáng mát.

Nên trồng Chi lan Hoàng Thảo vào mùa nào trong năm?

Thời điểm thích hợp nhất để trồng hoặc nhân giống lan Hoàng thảo là đầu mùa xuân hoặc sau Tết Nguyên Đán, khi cây bắt đầu chu kỳ sinh trưởng mới.

Lan Hoàng thảo cần ánh sáng như thế nào?

Loài lan này ưa sáng nhẹ, nên đặt nơi có ánh nắng buổi sáng hoặc ánh sáng tán xạ. Tránh nắng gắt buổi trưa vì có thể làm cháy lá.

Bao lâu thì nên tưới nước cho Chi lan Hoàng Thảo?

Tưới nước 2–3 lần mỗi tuần, tùy vào độ ẩm môi trường. Giai đoạn nghỉ (sau khi rụng lá) nên hạn chế tưới để tránh thối rễ.

Qua những chia sẻ trên, chắc hẳn bạn đã có cái nhìn rõ hơn về đặc điểm và cách trồng Chi lan Hoàng Thảo (Dendrobium). Chỉ cần nắm vững những nguyên tắc cơ bản về ánh sáng, nhiệt độ, tưới nước và bón phân, bạn hoàn toàn có thể sở hữu những giò lan khỏe mạnh, ra hoa đúng mùa. Nông Nghiệp Phố hy vọng sẽ đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc lan, mang đến không gian sống tươi mới và trải nghiệm thú vị.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Website:https://nongnghieppho.vn/
• Hotline: 086 5399 086